Gonfalonier (wł. gonfaloniere – chorąży) – wyższy urzędnik włoskich komun (republik miejskich) w okresie średniowiecza i renesansu.

Pierwotnie jako zwierzchnik stał na czele milicji miejskiej, nosząc jej charakterystyczny sztandar (gonfalone). W XVI-XVII-wiecznej Italii nazywano tak również cywilnego zarządcę miasta (odpowiednik burmistrza)^[1]. Szczególnie wysoką pozycję osiągnął we Florencji, będąc tam najwyższym członkiem rządu republiki (tzw. signorii). Do sławnych gonfalonierów należał Giovanni di Bicci de' Medici. Powoływano ich w wielu włoskich miastach, zarówno na północy (np. Bolonia), jak i w środkowych Włoszech (Pistoia).

Zobacz hasło gonfalonier w Wikisłowniku

• Life and Art of Artemisia Gentileschi, Portrait of a Gonfaloniere. [dostęp 2012-01-21]. (ang.).