Data i miejsce urodzenia |
1945 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 maja 2022 |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość | |
Hakim Bey, właśc. Peter Lamborn Wilson (ur. 1945 w Nowym Jorku, zm. 22 maja 2022 w Saugerties[1]) – amerykański pisarz, historyk kultury, krytyk społeczny, tłumacz i poeta o poglądach anarchistycznych. Twórca teorii Tymczasowej Strefy Autonomicznej. Niekiedy zaliczany do reprezentantów nurtu postanarchizmu[2].
Życie i idee
[edytuj | edytuj kod]Uznawany za neo-sytuacjonistę. Często nawiązywał w swoich pismach do tego ruchu, rewidując jednak jego założenia. Zsyntetyzował założenia ruchu z ideami, które legły u podstaw utopii pirackich takich jak Port Royal czy Tortuga.
Inspiracji szukał również w świecie islamu. Sporą część swojego życia Wilson spędził w krajach Bliskiego Wschodu, a także Afganistanie, Pakistanie, Indiach i Nepalu. Zgłębiał tam m.in. ezoteryczne tradycje tantry i sufizmu. Jego przydomek jest swego rodzaju prowokacją, podobnie jak znaczna część jego poglądów na temat świata islamu i jego roli na Zachodzie.
Bey był członkiem Mauretańskiego Kościoła Ortodoksyjnego, synkretycznej grupy religijnej ze Stanów Zjednoczonych, będącej odłamem Mauretańskiej Świątyni Nauki.
Oprócz tego, Hakim Bey ma za sobą udział w projektach muzycznych Billa Laswella („T.A.Z.”, „Hashisheen”). Był również wykładowcą na Uniwersytecie Harvarda.
Tymczasowa Strefa Autonomiczna
[edytuj | edytuj kod]W swoim najgłośniejszym tekście Bey przeciwstawia rewolucję - insurekcji (powstaniu). Celem rewolucji jest trwała, nieodwracalna zmiana, i jako taka, zdaniem Beya, ponosiła ona zawsze porażkę. Aby tej porażki uniknąć, należy przestać myśleć o rewolucji jako narzędziu osiągnięcia trwałego sukcesu; należy zastąpić ją insurekcją, której istotą jest pogodzenie się z własną tymczasowością, nieuchronnością nieodległej porażki. Insurekcja ma służyć do wywalczania tu i teraz określonych stref wolności (Tymczasowych Stref Autonomicznych), bez myślenia o zachowywaniu ich na stałe, ale które nawet po swojej porażce pozostawiać będą po sobie pewne trwałe ślady. Wśród historycznych prototypów TSA Bey wymieniał tzw. „pirackie utopie” i Republikę Fiume pod rządami Gabriele D’Annunzio.
Książki w języku polskim
[edytuj | edytuj kod]- Hakim Bey: Poetycki terroryzm. Stowarzyszenie Tripanacja, 2003.
- Hakim Bey: Millenium. Inny Świat, 2005.
- Hakim Bey: Obelisk i inne eseje. Stowarzyszenie Viral & Miligram, 2009, s. 178.
- Hakim Bey: Tymczasowa Strefa Autonomiczna. Krakow: korporacja ha!art, 2009, s. 160. ISBN 978-83-61407-42-3.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Peter Lamborn Wilson (1945-2022) | anarchistnews.org. anarchistnews.org. [dostęp 2022-05-24].
- ↑ Hakim Bey , Post-Anarchism Anarchy, The Anarchist Library, 1987 [dostęp 2020-12-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-17] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000110516578
- VIAF: 32198032, 95318244
- LCCN: n80044590, n90632010
- GND: 124073239
- NDL: 00680534
- LIBRIS: 53hkgg8p42jmb36
- BnF: 133306111
- SUDOC: 035702664
- SBN: SBLV134322
- NLA: 35327579
- NKC: pna2005262010, pna2005262011
- BNE: XX870286
- NTA: 069485380, 06823158X
- BIBSYS: 97042638
- CiNii: DA17367622, DA01853563
- Open Library: OL381243A
- PLWABN: 9810632038405606
- NUKAT: n2006142120
- J9U: 987007271884805171, 987007307930805171
- PTBNP: 795086
- ΕΒΕ: 79300
- BLBNB: 000236486, 000232257
- LIH: LNB:XrF;=Bm