Pierwsza linia kolejowa (wąskotorowa) na terenie dzisiejszej Albanii powstała w 1890 i została zbudowana przez Włochów. Służyła do przewozu surowców mineralnych, głównie bitumów wydobywanych w rejonie Selenicy na wybrzeże Morza Jońskiego. Linia funkcjonowała krótko, podobnie jak lokalne połączenia zbudowane w 1916 przez armię austro-węgierską, stacjonującą na terenie Albanii. Linia austro-węgierska służyła do przewozu zaopatrzenia wojskowego i łączyła Szkodrę z Durrësem i Lushnją.
Pierwsza stała linia kolejowa została uruchomiona po przejęciu władzy przez komunistów. W listopadzie 1946 podpisano umowę jugosłowiańsko-albańską określającą zasady budowy pierwszej linii kolejowej na terytorium Albanii[1]. Z pomocą specjalistów radzieckich i polskich zbudowano standardową linię łączącą Peqin i Durrës, o długości 42 600 m, która rozpoczęła działalność 7 listopada 1947[2]. Kolejne linie kolejowe połączyły oddzielone dotąd od siebie tereny północnej i południowej części kraju. W 1986 po raz pierwszy koleje albańskie uzyskały połączenie ze światem zewnętrznym. Linia biegnąca z Wlory do Szkodry i dalej przez Hani i Hotit łączyła się z koleją czarnogórską[2]. Długość linii kolejowych do roku 1990 osiągnęła 720 km[2]. Były zarządzane przez państwowe przedsiębiorstwo Albańskie Linie Kolejowe (alb. Hekurudha e Shqipërisë). W latach 80. koleje obsługiwały 30 % transportu towarowego na terenie Albanii[2].
Po upadku reżimu Envera Hodży podstawowym środkiem transportu na terenie Albanii stały się samochody, a infrastruktura kolejowa należy do najbardziej przestarzałych i niedoinwestowanych w Europie. Żaden z jej odcinków nie został zelektryfikowany. W czasie zamieszek 1997 roku uległa zniszczeniu większość infrastruktury kolejowej. Połączenia krajowe wznowiono w latach 2002-2003. Aktualnie nie funkcjonują w Albanii kolejowe połączenia międzynarodowe.
Główne połączenia kolejowe
[edytuj | edytuj kod]- Szkodra – Vorë – Durrës – Rrogozhina – Fier – Wlora
- Vorë – Tirana
- Rrogozhina – Elbasan – Librazhd – Pogradec
Rozbudowa sieci trakcyjnej
[edytuj | edytuj kod]Połączenie | Data oddania do użytku | Długość (km) | |
---|---|---|---|
Durrës - Peqin | 7 listopada 1947 | 42.6 | |
Shkozet - Tirana | 22 lutego 1949 | 38 | |
Peqin - Elbasan | 22 grudnia 1950 | 33 | |
Vorë - Laç | 7 maja 1963 | 28 | |
Rrogozhina - Fier | 13 października 1968 | 50 | |
Elbasan - Librazhd | 20 marca 1972 | 25 | |
Librazhd - Prenjas | 1 lipca 1974 | 28 | |
Fier - Ballsh | 9 marca 1975 | 26 | |
Prenjas - Pogradec | lipiec 1979 | 27 | |
Laç - Lezha | kwiecień 1981 | 20 | |
Lezha - Szkodra | 11 listopada 1981 | 34 | |
Szkodra - Hani i Hotit | 11 stycznia 1985 | b.d. | |
Fier - Wlora | 14 października 1985 | 34 |
Tabor
[edytuj | edytuj kod]W latach 50. obsługę pierwszej linii kolejowej zapewniały zakupione w Polsce 6 lokomotyw TKt48[3]. Według danych albańskiego ministerstwa transportu aktualnie Koleje Albańskie dysponują 25 lokomotywami (większość produkcji czeskiej), 66 wagonami do obsługi połączeń pasażerskich i 225 wagonami do przewozu towarów. W ciągu dnia roboczego Koleje Albańskie realizują 22 połączenia pasażerskie.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stavro Skendi: Albania. Free Europe Committee, 1956, s. 246-247. (ang.).
- ↑ a b c d Derek Hall: Albania and the Albanians. Londyn: Pinter Publishers, 1994, s. 125-128. (ang.).
- ↑ Lokomotiva ‘Tkt48-02’, historia e arkeologjisë hekurudhore që mbron dhe përkujton ish-stacionin e trenit të Tiranës dhe jetën shqiptare në shina treni [online], shqiptarja.com, 2024 [dostęp 2024-12-17] (alb.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona ministerstwa transportu Albanii. mppt.gov.al. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-19)].
- Artykuł o kolejach albańskich w The Economist