| |||||
Państwa | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Ważniejsze miejscowości | |||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
54°10′00″N 9°40′00″E/54,166700 9,666670 |
Holsztyn (niem. Holstein, duń. Holsten, łac. Holsatia) – historyczna kraina w północnych Niemczech, położona pomiędzy Morzem Północnym na zachodzie a Morzem Bałtyckim na wschodzie oraz rzekami Eider na północy i Łabą na południu. W przeszłości znajdowała się we władaniu Danii, Słowian połabskich oraz Sasów.
Historycznie graniczy na północy poprzez Eider ze Szlezwikiem, na wschodzie z dawnymi ziemiami obodryckimi, stanowiącymi od XII-XIII wieku części Lauenburga i Meklemburgii, a na południu poprzez Łabę z Ostfalią i Angrią.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zamieszkana w średniowieczu od zachodu przez plemiona północnych Sasów (Nordalbingów), a od wschodu przez słowiańskich Wagrów ze związku Obodrytów. Przejściowo Nordalbingowie zostali deportowani, a cały obszar był przyznany Obodrytom pod wodzą Drożka. Od roku 1111 hrabstwo Świętego Cesarstwa Rzymskiego. W XII wieku Holsztyn został poszerzony na wschodzie o tereny słowiańskiej Wagrii. Od 1474 przekształcony w księstwo Holsztynu. Pozostawało wówczas w strefie wpływów Danii.
Jeden z książąt Holsztynu, Karl Peter Ulrich von Holstein-Gottorp był w roku 1762 carem Rosji jako Piotr III Romanow. Z rodu Holstein-Gottorp wywodzili się też królowie szwedzcy w okresie 1751–1818.
Holsztyn należał do Cesarstwa do czasu jego rozwiązania w 1806 roku. W latach 1815–1866 państwo Związku Niemieckiego. Wraz z porażką Danii w wojnie duńsko-pruskiej w 1864 zakończył się okres wpływów duńskich w Holsztynie. Holsztyn znalazł się pod administracją Austrii, a w 1866 po porażce Austrii w wojnie z Prusami został włączony do Prus, z którymi pięć lat później został częścią Niemiec. W 1938 fragment Holsztynu, w tym dawne miasta Altona i Wandsbek, przyłączono do Hamburga na mocy ustawy o Wielkim Hamburgu.
Obecnie jest to południowa część niemieckiego kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn.
Miasta
[edytuj | edytuj kod]Największe miasta regionu:
miasto | populacja (31.12.2015) | |
---|---|---|
1. | Kilonia | 246 306 |
2. | Lubeka[a] | 218 253 |
3. | Neumünster | 79 197 |
4. | Norderstedt | 76 712 |
5. | Elmshorn | 48 684 |
6. | Pinneberg | 42 266 |
7. | Wedel | 32 890 |
8. | Ahrensburg | 32 606 |
9. | Itzehoe | 31 771 |
10. | Rendsburg[b] | 27 617 |
11. | Reinbek | 27 048 |
12. | Bad Oldesloe | 24 938 |
13. | Heide | 21 422 |
14. | Quickborn | 20 608 |
15. | Kaltenkirchen | 20 336 |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Szlezwik-Holsztyn, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-08-10] .