| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
językoznawca |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
         
| |
Irena Bajerowa (ur. 13 marca 1921, zm. 30 czerwca 2010) − polska językoznawczyni, profesor, doktor honoris causa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Córka językoznawcy, profesora Zenona Klemensiewicza.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Na rok przed wybuchem II wojny światowej rozpoczęła studia filologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Poznała w tym czasie osobiście Karola Wojtyłę. W czasie okupacji niemieckiej pracowała w Polskim Czerwonym Krzyżu. W 1940 wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej. Po 1945 kontynuowała studia. W 1951 obroniła pracę doktorską pod kierunkiem Kazimierza Nitscha. Podjęła pracę dydaktyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1955 zaczęła prowadzić wykłady w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach. Habilitowała się na Uniwersytecie Wrocławskim w 1963. Po utworzeniu w 1968 Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach została zastępcą dyrektora Instytutu Filologii Polskiej. W 1974 Rada Państwa PRL nadała dr hab. Bajerowej tytuł profesora nadzwyczajnego. Była internowana w stanie wojennym jako prorektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W jej sprawie interweniował biskup Herbert Bednorz. W latach 1988–1992 przewodniczyła Radzie Naukowej Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk. Rada Państwa w 1989 nadała jej tytuł profesora zwyczajnego. W 1991 przeszła na emeryturę. Pochowana na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[1] (kwatera M-płn.-15).
W 1952 r. wyszła za mąż za Kazimierza Bajera ps. "Leliwa", oficera Armii Krajowej[2], który w latach 1945–1951 był więziony i torturowany przez SB. Mieli dwoje dzieci[3].
Wraz z mężem ufundowała tablicę upamiętniającą ppłk. Jana Kantego Lasotę ps. "Przyzba", szefa sztabu Okręgu Kraków Armii Krajowej, aresztowanego w 1945 r. przez NKWD i uwięzionego w obozie pracy w Kazachstanie, gdzie zmarł w 1950 r.[4] Tablica została wmurowana i uroczyście odsłonięta w 1996 r. na fasadzie kamienicy przy ul. Mikołajskiej 20 w Krakowie[5].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- 1945 − Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
- 1948 − Medal Wojska
- 1973 − Złoty Krzyż Zasługi
- 1977 − Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1979 − Odznaka Zasłużonej dla Województwa Katowickiego
- 1985 − Krzyż Armii Krajowej
- 1987 − Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- 1991 − Złota Odznaka za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego
- 1991 − Medal Komisji Edukacji Narodowej
- 1991 − Nagroda Indywidualna Ministra Edukacji Narodowej
- 1994 − Odznaka pamiątkowa Akcji „Burza”
- 1994 − Lux ex Silesia
- 1995 − Odznaka Weterana Walk o Niepodległość
- 1996 − Medal Solidarności
- 1997 − Nagroda Ministra Edukacji Narodowej
- 2010 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[6]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 20, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2022-08-31].
- ↑ List do Pani - W SŁUŻBIE, NAUCE, SPOŁECZEŃSTWU, RODZINIE O PROFESOR IRENIE BAJEROWEJ [online], www.listdopani.pl [dostęp 2022-08-31].
- ↑ Jan Kanty Lasota, GW – Pamięci konspiratorów krakowskiego Kedywu AK [online], www.kedyw.info [dostęp 2022-08-31].
- ↑ Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego [online], www.sowiniec.com.pl [dostęp 2022-08-31].
- ↑ Postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 marca 2010 r. o nadaniu orderów. (M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 555)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bajerowa Irena (1921-2010). www.encyklo.pl. [dostęp 2011-09-14].
- Prof. zw. dr hab. Irena BAJEROWA. www.us.edu.pl. [dostęp 2011-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-06)].
- Zmarła prof. zw. dr hab. Irena Bajerowa. www.us.edu.pl, 2010-07-02. [dostęp 2011-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-05)].
- Zmarła Irena Bajerowa. fakty.interia.pl, 2010-07-02. [dostęp 2011-09-14].
