Józef Pilarski

Józef Pilarski i Halina Jabłonowska w sztuce „Brygada Szlifierza Karhana” Teatr Nowy w Łodzi 1950
Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1893 Łódź
Data i miejsce śmierci	9 lipca 1972 Łódź
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Pilarski (ur. 28 lutego 1893 w Łodzi, zm. 9 lipca 1972 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny, dyrektor teatru.

Aktor samouk, aktorstwa uczył się prywatnie. W 1905 roku za udział w strajku szkolnym został wyrzucony z gimnazjum. Od 1910 roku występował w łódzkich teatrach amatorskich. W 1923 roku zorganizował w Łodzi Teatr Popularny, w którym był dyrektorem i aktorem. W marcu 1945 roku, wyreżyserował pierwsze powojenne przedstawienie w Łodzi, rewię „Nasza jest Łódź”. W 1949 roku zagrał tytułową rolę w inauguracyjnym przedstawieniu tworzonego Teatru Nowego w Łodzi pt. „Brygada szlifierza Karhana”. Z Teatrem Nowym pozostał związany aż do przejścia na emeryturę 31 sierpnia 1965 roku^[1]. Był działaczem społecznym, przez wiele lat był członkiem Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Łodzi.

Aktorem był również jego syn – Wojciech Pilarski.

W budynku domu, w którym mieszkał przy ulicy Zachodniej 2 w Łodzi, znajduje się poświęcona aktorowi tablica. Jedna z ulic w Łodzi nosi jego imię. Aktor jest pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi, w części rzymskokatolickiej.

• Mój drugi ożenek (1963), reż. Z. Kuźmiński – Jarocki
• Milczenie (1963), reż. K. Kutz
• Jadą goście jadą... (1962), reż. A. Trzos – Chłop, pokazujący drogę na Grunwald
• Skarb kapitana Martensa (1957), reż. J. Passendorfer – Knotek, pracownik sieciarni
• Cień (1956), reż. J. Kawalerowicz – Akordeonista
• Podhale w ogniu (1955), reż. J. Batory – Ojciec Wawrzka
• Trzy opowieści (1953) (odc. 3), reż. E. Poleska – Wojciech Wierzbicki
• Sprawa do załatwienia (1953), reż. J. Rybkowski – Mężczyzna na meczu bokserskim
• Piątka z ulicy Barskiej (1953), reż. A. Ford – Sędzia
• Młodość Chopina (1951), reż. A. Ford – Stary chłop, ojciec Ani
• Gromada (1951), reż. J. Kawalerowicz – Stary chłop
• Za wami pójdą inni (1949), reż. A. Bohdziewicz – Krawiec
• Stalowe serce (1948), reż. Stanisław Januszewski – Stary robotnik
• Jasne łany (1947), reż. E. Cękalski – Chłop, „ja bym powiedział”

• Złoty Krzyż Zasługi (17 lutego 1950, postanowieniem prezydenta RP Bolesława Bieruta za wybitną działalność artystyczną w Państwowym Teatrze Nowym w Łodzi)^[2]
• Nagroda Miasta Łodzi (1956, za długotrwałą działalność w łódzkim środowisku roboczym oraz szereg doskonałych kreacji aktorskich)^[3]

• Józef Pilarski w bazie IMDb (ang.)
• Józef Pilarski w bazie Filmweb
• Józef Pilarski w bazie filmpolski.pl
• Józef Pilarski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
• Józef Pilarski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”