Jądro czerwienne (łac. nucleus ruber, ang. red nucleus) – struktura układu nerwowego znajdująca się w przedniej części śródmózgowia, utworzona ze średnich neuronów tworzących synapsy z włóknami nerwowymi ramion spajających móżdżku, i dużych neuronów wysyłających aksony tworzące drogę czerwienno-rdzeniową. Nazwa pochodzi od różowawej barwy którą odznacza się na świeżych przekrojach mózgowia, mającej związek z obecnością zawierającego żelazo barwnika.

Jądro czerwienne otrzymuje impulsację z:

• jądra wsuniętego móżdżku (nucleus interpositus),
• jądra móżdżku bocznego,
• gałki bladej,
• wzgórza,
• wzgórków górnych,
• ipsilateralnej kory motorycznej.

Wysyła impulsację do:

• przeciwległej części tworu siatkowatego tyłomózgowia (droga czerwienno-siatkowa),
• rdzenia kręgowego. Aksony eferentne z obu jąder czerwiennych krzyżują się po stronie brzusznej jądra i zstępują wzdłuż śródmózgowia do rdzenia, gdzie powstała droga czerwienno-rdzeniowa przebiega brzusznie względem drogi korowo-rdzeniowej bocznej i sznurów bocznych rdzenia,
• nieskrzyżowane aksony tworzą drugi pęczek (droga czerwienno-oliwkowa), przebiegający przez środkową część nakrywki do oliwki dolnej,
• wysyła też impulsację do wzgórza (tractus rubrothalamicus).

Funkcją jądra czerwiennego jest regulacja napięcia mięśniowego. Jego uszkodzenia powodują ataksję, drgania mięśni przeciwległej strony ciała oraz ruchy pląsawicze^[1].

Jako pierwszy opisał je i zilustrował Santorini w 1775. Vicq-d’Azyr również uwzględnił je w swoich tablicach anatomicznych w 1786, jako tâche rougeâtre. Pierwszy szczegółowy opis tej struktury pozostawił Burdach^[2].

• Sawicki W. Histologia. wyd. IV Warszawa, PZWL 2003 s. 297 ISBN 83-200-2790-X