Grób Jana Drzewieckiego na cmentarzu przy ul. Wybickiego w Toruniu | |
Kapitan | |
Data i miejsce urodzenia |
20 kwietnia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 lipca 1942 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1918–1922, 1939 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
Jan Drzewiecki (ur. 20 kwietnia 1898 w Leśmierzu, zm. 1 lipca 1942 w Toruniu) – kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W roku 1934 był porucznikiem rezerwy 36 pułku piechoty Legii Akademickiej ze starszeństwem z dniem 1 grudnia 1920 i 2. lokatą. Pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III.
W czasie kampanii wrześniowej wyznaczony został do konwojowania 500 Polaków niemieckiego pochodzenia, przeznaczonych do internowania w Warszawie po agresji III Rzeszy na Polskę. W skład konwoju wchodziło 200 junaków Przysposobienia Wojskowego z gimnazjum Kopernika i szkół zawodowych Torunia. Drzewiecki przyjął rozkaz niechętnie, wiedząc o braku doświadczenia swoich podkomendnych. W czasie konwojowania doszło do próby ucieczki grupy Niemców, którzy prawdopodobnie zaatakowali eskortujących, zmuszając ich tym samym do obrony. W wyniku strzelaniny zginęło kilku niemieckich internowanych, a propaganda III Rzeszy wykorzystała ten fakt, nazywając konwój „marszem śmierci”. Po doprowadzeniu internowanych do Warszawy, kapitan Drzewiecki oraz jego podkomendni walczyli w obronie miasta i dostali się do niewoli.
W marcu 1942 Drzewiecki wraz z trzydziestoma siedmioma innymi Polakami stanął przed niemieckim Sądem Specjalnym w Bydgoszczy. Wszystkim zarzucono zamordowanie 150 Niemców podczas marszu śmierci do Łowicza. Podczas procesu wyszło na jaw, że zgromadzone przez niemiecką prokuraturę dowody są mocno poszlakowe, a akt oskarżenia obfituje w niejasności i niedopowiedzenia. Sąd uznał jednak arbitralnie, że w czasie „marszu śmierci” zabito i raniono 49 Niemców, choć nie był w stanie wymienić ani jednej ofiary z imienia i nazwiska. W rezultacie dwudziestu jeden oskarżonych – w tym Drzewiecki – zostało skazanych na karę śmierci.
Kapitan Jan Drzewiecki został powieszony 1 lipca 1942 w garażu na zapleczu budynku Gestapo przy ul. Bydgoskiej w Toruniu, co było świadomym złamaniem postanowień III konwencji genewskiej, dotyczącej traktowania jeńców wojennych. Ciało kapitana Niemcy wywieźli do lasu w Olku i zakopali w młodym zagajniku. 23 lipca 1945, ciało odkryto przypadkowo i złożono następnego dnia na toruńskim cmentarzu NMP przy ulicy Wybickiego.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Włodzimierz Jastrzębski: Terror i zbrodnia. Eksterminacja ludności polskiej i żydowskiej w rejencji bydgoskiej w latach 1939–1945. Warszawa: Interpress, 1974, s. 248–250.
- „Gazeta Wyborcza-Toruńska” 23–24 lipca 2005 według tekstu Benona Frąckowskiego.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 28, 482.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Biografia Jan Drzewieckiego na stronie Szkoły Podstawowej nr 3 w Toruniu