Jan Rembowski

Data i miejsce urodzenia	12 stycznia 1879 Wawrzyszew
Data i miejsce śmierci	26 stycznia 1923 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	malarstwo, rzeźba, grafika
Epoka	Secesja, symbolizm
Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Rembowski (ur. 12 stycznia 1879 w Wawrzyszewie, zm. 26 stycznia 1923 w Warszawie) – polski malarz, tworzący m.in. w stylu secesji i symbolizmu, grafik, rzeźbiarz.

Artysta ukończył rzeźbiarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie; w latach 1905-07 studiował malarstwo pod kierunkiem Józefa Mehoffera^[1]. W roku 1905 uczestniczył w założeniu Grupy Pięciu – zwanej także „Grupą Norwid”, do której należeli także: Leopold Gottlieb, Wlastimil Hofman, Mieczysław Jakimowicz oraz Witold Wojtkiewicz. Należący do tego ugrupowania artystycznego twórcy wspierali ideę powinowactwa sztuk: literatury, muzyki i sztuk plastycznych, a za artystycznego patrona uznawali Cypriana Kamila Norwida^[2]. Rembowski był też członkiem Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana”, a także Towarzystwa „Sztuka Podhalańska”, które powstało w Zakopanem, często odwiedzanym przez Rembowskiego ze względów zdrowotnych^[1].

Rozpoczynał od realizowania się w rzeźbiarstwie, ale ze względu na postępującą gruźlicę, musiał porzucić uprawianie tego rodzaju sztuki. Oprócz malarstwa tworzył także grafiki, projekty wnętrz (m.in. zaprojektował salon w sanatorium Kazimierza Dłuskiego w Zakopanem około 1910), pisał poezje. Ilustrował także pierwsze wydanie Elementarza Mariana Falskiego z 1910.

Do czasów współczesnych zachowała się jedynie nieznaczna część dorobku artystycznego Jana Rembowskiego, ponieważ większość jego prac uległa zniszczeniu podczas II wojny światowej.

Był synem Aleksego, uczestnika powstania styczniowego, dzierżawiącego ziemię w Wawrzyszewie, oraz Marii z Rakowskich. Jego siostra Maria Rembowska zajmowała się fotografią. 21 stycznia 1905 poślubił w Zakopanem francuską nauczycielkę Marie Julaine, z którą miał dwie córki: Janinę (zmarłą jako dziecko 1 kwietnia 1910) i Hannę (1912–1947), ilustratorkę.

Artysta pochowany jest wraz z córką Hanną Rembowską na warszawskich Powązkach (kw. 214–IV–30)^[3].

Podobnie jak wielu innych polskich twórców, których praca przypada na przełom XIX i XX wieku, Rembowski był wszechstronnym artystą – tworzył obrazy olejne, pastele, rzeźby, grafiki, ekslibrisy, projekty obiektów użytkowych, ilustracje książkowe^[4].

Jednym z twórców, który odegrał kluczową rolę w kształtowaniu artystycznej postawy Rembowskiego był Stanisław Wyspiański – wpływ tego twórcy jest widoczny szczególnie w malarstwie i pastelach Rembowskiego, dekoracyjnym podejściu do płaszczyzny oraz mocno zarysowanych konturach^[4]. Wpływ Wyspiańskiego widoczny jest w melancholijnych portretach Rembowskiego, w których często pojawiają się motywy więdnących lub pochylonych roślin, podobnie jak w pastelach Wyspiańskiego^[2].

Tradycje i legendy związane z kulturą góralską fascynowały Rembowskiego. Wiele prac artysty opartych jest na kanwie motywów tatrzańskich^[2]; był również autorem artykułów o podhalańskiej kulturze ludowej.

• M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo Arkady, Warszawa.
• Urszula Makowska, Jan Rembowski, w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, tom VIII: Pó–Ri (pod redakcją Urszuli Makowskiej i Katarzyny Mikockiej-Rachubowej), Warszawa 2007, s. 316–333
• Ryszard Miłek, Jan Rembowski, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXI (redaktor naczelny Emanuel Rostworowski), Wrocław 1988, s. 93–95 (tu data urodzenia: 22 stycznia 1879; niepełne informacje rodzinne)

• Biogram Jana Rembowskiego w bazie Culture.pl

• Książka z ilustracjami Jana Rembowskiego w bibliotece Polona