Jerzy Sosnkowski

Data i miejsce urodzenia	23 października 1894 Warszawa
Data i miejsce śmierci	1945? Argentyna
Zawód, zajęcie	architekt, projektant wnętrz, pisarz
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Sosnkowski (ur. 23 października 1894 w Warszawie, zm. 1945^[1] lub później^[2] w Argentynie^[1]) – polski architekt, projektant wnętrz i pisarz.

Urodził się 23 października^[1] 1894^[1][3] roku w Warszawie^[1], w rodzinie Józefa Bogdana Sosnkowskiego h. Godziemba (1832–1896) i Zofii z Drabińskich (1858–1938)^[4][5]. Jego bratem był generał Kazimierz Sosnkowski^[3]. W latach 1913–1914 był członkiem Związku Strzeleckiego we Lwowie^[4]. Podczas I wojny światowej, w latach 1914–1917, służył w 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich^[3][4]. W latach 1918–1923 służył w pułku swoleżerów i 7 Pułku Ułanów Wojska Polskiego. W 1934, jako oficer pospolitego ruszenia pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[6].

Zaprojektował buławę marszałkowską, którą otrzymał Ferdinand Foch, gdy nadano mu tytuł Marszałka Polski^[3].

W latach 20. XX w. pełnił funkcję inspektora artystycznego Zarządu Miejskiego w Warszawie^[1][7]. W 1927 roku należał do kierownictwa konkursów zorganizowanych w ramach Międzynarodowej Wystawy Sztuki Kinematograficznej w Warszawie^[8]. W 1929 roku ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej^[9], po czym wraz z Juliuszem Żórawskim zaprojektował budynek kina „Atlantic” w Warszawie^[9]. Był członkiem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich^[1]. Dzięki koneksjom brata realizował zlecenia wojskowe, takie jak budynki mieszkalne dla Funduszu Kwaterunku Wojskowego na Żoliborzu^[3], czy w Stanisławowie, Jabłonnie i Górze Kalwarii^[7]. Zaprojektował także meble dla Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie^[7].

Wraz z Czesławem Piaskowskim zaprojektował scenografię do filmu Rycerze mroku (1932)^[10], projektował także scenografię teatralną^[3]. Wśród jego projektów wnętrz wyróżnia się wnętrze restauracji Żywiec^[7], w którym zastosowano opływowe kształty tak w elementach architektonicznych jak i w meblach^[3].

Współzałożył pismo „Wnętrze”^[9], którego był redaktorem naczelnym^[1][7]. Jego felietony, m.in. o architekturze i przestrzeni miejskiej^[11][12], pojawiały się w „Kurierze Warszawskim”^[7]. Sosnkowski tworzył ilustracje i reportaże dla „Tygodnika Ilustrowanego” i „Naokoło Świata”^[7]. Prowadził odczyty w radiu^[13][14], a także pisał powieści i opowiadania^[2]. W swojej twórczości nie stronił od tematów fantastycznych, pisząc o nieodkrytych krańcach świata, czy – w przypadku zbioru opowiadań Żywe powietrze – o geometrycznych potworach, zagrożeniu ze strony istot rozumnych w przestworzach i stworach przypominających postaci z horrorów H.P. Lovecrafta^[15]. W tym samym zbiorze nie szczędził ostrza satyry wobec Janusza Meissnera, kpiąc z jego stylu^[15]. Z kolei na zamówienie wydawnictwa Książnica-Atlas napisał dwie dydaktyczne czytanki patriotyczne Białe Orlę i Krew ziemi, które znalazły się w antologii dla młodzieży szkolnej^[16].

Był mężem Zofii Janickiej^[4], z którą miał syna Wacława^[5].

• Krzyż Niepodległości – 12 maja 1931 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”^[17][18][19]

Projekty

• kino „Atlantic”, Warszawa (wraz z Juliuszem Żórawskim)^[9]
• Dom Oficerski, Legionowo^[1] (1929)^[20]
• Dom Podoficerski Funduszu Kwaterunku Wojskowego, ul. Dymińska 10a, Warszawa (ok. 1935)^[1]
• wnętrze restauracji Żywiec, róg alei Jerozolimskich i ul. Marszałkowskiej, Warszawa^[3]
• wnętrze sklepu Mary Mill^[7]
• meble dla Wyższej Szkoły Wojennej, Warszawa (1933)^[7]

Publikacje książkowe^[2]

• 1917: Czerwone wyłogi: szkice i obrazki
• 1923: Dom filozofów
• 1925: Auto, Ty i Ja (miłość maszyn) – powieść
• 1926: Żywe powietrze – nowele
• 1926: Bosman Finta – nowele
• 1927: Radjomiłość – nowele

• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.

• twórczość literacka Sosnkowskiego w bibliotece cyfrowej Polona