.jpg) Jerzy Madeyski (przed 1912) | |
| Data i miejsce urodzenia |
15 marca 1872 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Poseł RP w Niemczech | |
| Okres |
od 3 września 1921 (1 - 3 września 1921 jako chargé d’affaires) |
| Poprzednik |
Alfred Wysocki (chargé d’affaires) |
| Następca |
Tadeusz Jackowski (chargé d’affaires) |
| Odznaczenia | |
  
| |
Jerzy Wiktor Madeyski h. Poraj (ur. 15 marca 1872 w Liszkach, zm. 24 stycznia 1939 w Krakowie) – polski prawnik (doktor praw), urzędnik administracji Austro-Węgier, szef Krajowego Komisariatu Cywilnego przy Generalnym Gubernatorstwie Lubelskim (1916–1918), minister oświaty Przedlitawii (1918), pierwszy poseł II Rzeczypospolitej w Republice Weimarskiej (Niemcy) (1921–1923).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Stanisława Madeyskiego, ministra oświaty i wyznań Przedlitawii i rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego[1], i Konstancji Ewy Wiktorii z Kozubowskich h. Mora (1844–1922). Był bratem Zofii (ur. 1867), Ewy (1868–1868), Marii (1874–1874) i Roberta (1879–1951)[2]. Studiował prawo na Uniwersytecie Wiedeńskim i Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1895 uzyskał doktorat. W 1896 podjął pracę w Ministerstwie Wyznań i Oświaty w Wiedniu. Jesienią 1912 w randze radcy dworu został tam szefem sekcji[3]. W 1913 otrzymał rangę radcy ministerialnego.
W czasie I wojny światowej awansował na szefa sekcji do spraw administracji szkół powszechnych i średnich. W połowie 1916 mianowany szefem Cywilnego Komisariatu Krajowego przy Generalnym Gubernatorstwie Lubelskim (okupowana przez armię Austro-Węgier część Kongresówki). Po traktacie brzeskim podał się do dymisji, przyjętej 19 lutego 1918. 25 lipca 1918 powołany na stanowisko ministra oświaty w rządzie Maxa Hussarka, przedostatniego premiera Przedlitawii. Z funkcji ustąpił 25 października 1918.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego. 3 września 1921 mianowany pierwszym posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym RP w Niemczech (Republika Weimarska). Odwołany z Berlina 1 maja 1923, odszedł z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Pracował w komisji oszczędnościowej przy Prezydium Rady Ministrów, 1 lipca 1925 przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Zamieszkał w Krakowie, gdzie zmarł. Pochowany na cmentarzu Salwatorskim (sektor SC4-7-5)[4].
Był mężem Marii Homolacs (zm. 1944), z którą miał trzy córki: Zofię (1897–1981), żonę Józefa Fudakowskiego, Krystynę (1901–1920) i Marię (ur. 1914) oraz syna Stanisława Jerzego (1899–1918)[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (7 listopada 1925)[5]
- Wielka Wstęga Orderu Korony Rumunii (Rumunia, 1931)[6]
- Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry, 1903)[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dorota Malec. O życiu i karierze politycznej, naukowej i zawodowej Stanisława Madeyskiego (1841–1919). „Państwo i Społeczeństwo”. IV (4), s. 69–70, 2004. (pol.).
- ↑ a b Jerzy Madeyski h. Poraj [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-03-23].
- ↑ Na ważnem stanowisku. „Nowości Illustrowane”. Nr 44, s. 7, 2 listopada 1912.
- ↑ Cmentarz parafialny Kraków Salwator - wyszukiwarka osób pochowanych [online], krakowsalwator.artlookgallery.com [dostęp 2023-03-23].
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1082 „za wybitne zasługi na polu dyplomatycznem”.
- ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 7, s. 90, 1931.
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 193.
Bibliografia, literatura
[edytuj | edytuj kod]- Madeyski Jerzy [w:] Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, s. 104, ISBN 83-7066-569-1.
