Spis treści
Juliusz Ippoldt
Data i miejsce urodzenia |
22 stycznia 1867 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 marca 1960 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
nauczyciel, wykładowca |
Narodowość |
polska |
Odznaczenia | |
Juliusz Antoni Ippoldt (ur. 22 stycznia 1867 w Krakowie, zm. 5 marca 1960 tamże) – polski germanista, leksykograf, nauczyciel, pedagog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 22 stycznia 1867 w Krakowie[1][2][3][4], w rodzinie Franciszka, pracownika kolei, i Marii z Gregorów. Edukację rozpoczął w Szkole Ludowej św. Barbary w Krakowie i kontynuował ją w Gimnazjum św. Anny oraz w Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, gdzie w 1886 zdał maturę. Ukończył studia humanistyczne w zakresie filologii germańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim i na Uniwersytecie Wiedeńskim[2]. Podjął pracę nauczyciela języka niemieckiego od 7 września 1892[1]. Egzamin zawodowy złożył 27 listopada 1895[1]. Został mianowany nauczycielem rzeczywistym od 1 września 1896[1]. Od 1896 do 1898 uczył w C. K. I Gimnazjum w Przemyślu, od 1898 do 1910 w C. K. Gimnazjum św. Anny (Bartłomieja Nowodworskiego) w Krakowie (łącznie 12 lat), w 1928 założył Prywatne Żeńskie Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Krakowie, którym kierował do czasu zamknięcia szkoły przez Niemców w 1939, równolegle od 1901 do 1927 był lektorem j. niemieckiego w Akademii Handlowej w Krakowie, a także na przemianowanej Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie[1][2][3][4][5]. W latach 1910–1929 oraz po II wojnie światowej 1945–1952 pracował na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie był wykładowcą dydaktyki w Studium Pedagogicznym[2][4][6]. Wykładał także na wakacyjnych kursach szkół średnich. Był czynny jako nauczyciel i pedagog przez 60 lat[3]. Tworzył podręczniki do nauki języka niemieckiego[4]. W latach trzydziestych XX wieku obok Słownika podręcznego Pawła Kaliny ukazał się obszerny dwutomowy słownik autorstwa Juliusza Ippoldta (pierwsze wydanie w r. 1938). Zawiera blisko 100 000 haseł[7]. Ponieważ w pierwszych latach powojennych na rynku wydawniczym praktycznie nie pojawiały się nowe słowniki w relacji polsko-niemieckiej, w roku 1952 opublikowano dodruk do słownika Kaliny, a w roku 1959 do pierwszego wydania słownika Ippoldta[8].
Był współautorem monumentalnego Wielkiego słownika niemiecko-polskiego[3]. W okresie powojennym nad nowym słownikiem pracował najpierw Juliusz Ippoldt, a od roku 1959 jego prace kontynuował germanista wrocławski Jan Piprek. Powstał największy wówczas 4-tomowy słownik – pierwsze wydanie części niemiecko-polskiej miało miejsce w roku 1969, a części polsko-niemieckiej w roku 1971[9]. Dopiero po roku 2007 ukazały się dwa inne wielkie słowniki relacji polsko-niemieckiej wydawnictwa Pons i PWN[10].
W 1947 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego[2][3].
Zmarł 5 marca 1960 w Krakowie w wieku 93 lat[2][11]. Został pochowany 9 marca 1960 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[3] (kwatera HD-płd-przedostatni)[11].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Nauka Herbarta o t. z. „Stopniach formalnych” i jej rozwój (niem. Herbarts Lehre von den sogen. Formalstufen, 1898).
- Deutsches Lesebuch für die oberen Klassen der galizischen Mittelschulen: Achte Klasse, Tom 4 (1909).
- Niemiecka korespondencja handlowa dla Polaków: ze wstępem gramatyczno-stylistycznym, uwzględniającym najpowszechniejsze usterki językowe i ze słownikiem frazeologicznym handlowym. Cz. 1 i 2 (1927).
- Jak młodzież naszą zachęcić do czytania (1932).
- Juliusz Ippoldt: Handwörterbuch der polnischen und deutschen Sprache. Słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki. Warszawa: Wydawnictwo Trzaski, Ewerta, Michalskiego, 1938.
- Trzaski, Everta i Michalskiego słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki: Niemiecko-polska. Polsko-niemiecka, Części 1–2 (1939).
- Fünftausend deutsche Synonyme für deutschlernende Polen: Synonimika niemiecka obejmująca pięć tysięcy niemieckich wyrażeń synonimicznych dla Polaków uczących się języka niemieckiego (1943).
- Handwörterbuch der deutschen und polnischen Sprache: Słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki. Deutsch-polnisch, Tom 1 (1959).
- Wielki słownik niemiecko-polski (tom I i II; współautor: Jan Piprek; wyd. 1969, 1970, 1972, 1982, 1984)[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (30 maja 1947)[12]
- Złoty Krzyż Zasługi (1937)
- Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry)[5]
- Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry)[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 48, 147, 149.
- ↑ a b c d e f Prof. Juliusz Ippoldt – nie żyje. „Dziennik Polski”, s. 2, Nr 57 z 8 marca 1960.
- ↑ a b c d e f Dziś pogrzeb prof. J. Ippoldta. „Dziennik Polski”, s. 6, Nr 58 z 9 marca 1960.
- ↑ a b c d e Ippoldt Juliusz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-06-30] .
- ↑ a b c Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1029.
- ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1013.
- ↑ Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie. Historia i teraźniejszość, 2004, s. 113–122.
- ↑ Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie. Historia i teraźniejszość..., s. 113.
- ↑ Ryszard Lipczuk: Wörterbuch und „faux amis” (am Beispiel des Großwörterbuchs von J. Piprek /J. Ippoldt ..., 1995.
- ↑ Ryszard Lipczuk: Bemerkungen zur deutsch-polnischen Lexikografie, [w:] (red.) Dennis Scheller-Boltz/Helmut Weinberger, Lexikografische Innovation. Innovative Lexikografie..., 2017, s. 142 nn.
- ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Juliusz Ippoldt. rakowice.eu. [dostęp 2017-06-30].
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 83, poz. 565 „za długoletnią owocną pracę pedagogiczną”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Juliusz Ippoldt – publikacje. google.com. [dostęp 2017-06-30].
- Juliusz Ippoldt – publikacje. worldcat.org. [dostęp 2017-06-30].
- Ryszard Lipczuk: Wörterbuch und „faux amis” (am Beispiel des Großwörterbuchs von J. Piprek /J. Ippoldt, [w:] Jan Wawrzyńczyk, Bilingual Lexicography in Poland, Theory and Practice. Warszawa 1995, s. 72–78.
- Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie. Historia i teraźniejszość. Wołczkowo: Oficyna In Plus 2004. ISBN 83-89402-06-8.
- Ryszard Lipczuk: Bemerkungen zur deutsch-polnischen Lexikografie, [w:] (red.) Dennis Scheller-Boltz/Helmut Weinberger, Lexikografische Innovation. Innovative Lexikografie. Bi- und multilinguale Wörterbücher in Gegenwart und Zukunft: Projekte, Konzeptionen, Visionen. Hildesheim etc. 2017: Georg Olms Verlag. ISBN 978-3-487-15541-8, s. 135–158.
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Galicyjscy nauczyciele
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Ludzie związani z Przemyślem
- Nauczyciele II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Polacy odznaczeni Krzyżem Jubileuszowym dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
- Polacy odznaczeni Medalem Jubileuszowym Pamiątkowym dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
- Polscy nauczyciele języka niemieckiego
- Polscy pedagodzy
- Urodzeni w 1867
- Wykładowcy Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
- Wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Zmarli w 1960