Kamieniołom Sowiarka

Kamieniołom Sowiarka – nieczynny kamieniołom na lewym brzegu Wisły w miejscowości Ściejowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Liszki^[1]. Znajduje się na wzgórzu Sowiarka^[2] w mezoregionie geograficznym zwanym Obniżeniem Cholerzyńskim będącym częścią Bramy Krakowskiej^[3].

Kamieniołom Sowiarka znajduje się w południowym stoku wzgórza Sowiarka. Występuje w nim nieuławicowiony, lub bardzo słabo uławicowiony wapień skalisty bez krzemieni, pochodzący z jury późnej. Ponad nimi są pochodzące z późniejszej górnej kredy żółtawoszare nadkłady wapieni piaszczystych z małymi otoczakami kwarcu, kwarcytów i krzemionki. W wapieniach są skamieniałości, głównie gąbek, amonitów, ramienionogów i kolce jeżowców oraz zęby ryb^[1][4].

Ściany kamieniołomu mają wysokość do 30 m. Z czasem powstały w nich szczeliny, które w trzeciorzędzie wypełniły się materiałem ilastym lub ilasto-piaszczystym z dodatkiem drobnych wapieni^[1].

Kamieniołom Sowiarka wskutek naturalnej sukcesji wtórnej ulega zarastaniu. Na jego skalnych wychodniach występują rośliny kserotermiczne z takimi roślinami jak rojownik pospolity, wilczomlecz sosnka, rozchodnik ostry, goździk kartuzek, ciemiężyk białokwiatowy, macierzanka pospolita. Tego typu zbiorowiska roślinne w naszej florze są rzadkie i z czasem ulegają zarastaniu przez drzewa i krzewy^[4]. Konieczna jest ich ochrona czynna: monitoring oraz okresowa wycinka drzew i krzewów^[4].

Kamieniołom Sowiarka znajduje się na obszarze Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. Jest dobrym punktem widokowym i miejscem rekreacji. Jest w nim zadaszona wiata turystyczna ze stołem i ławami. Oprócz zarastania zagraża mu także nadmierna penetracja i niszczenie odsłonięć geologicznych przez turystów i poszukiwaczy skał i minerałów. Konieczny jest montaż tablic informacyjno-edukacyjnych, barierek ochronnych oraz prace porządkowe i kontrole zachowania obiektu^[5].

Zobacz multimedia związane z tematem: Kamieniołom Sowiarka

W latach 20. XXI wieku kamieniołom Sowiarka stał się miejscem wspinaczki skalnej. Na jednej ze skał kamieniołomu zamontowano punkty asekuracyjne (ringi i stanowiska zjazdowe) dla 12 dróg wspinaczkowych^[6].