Karol Tomasz Taylor

Data i miejsce urodzenia	9 lutego 1928 Poznań
Data i miejsce śmierci	30 sierpnia 1997 Gdańsk
profesor nauk chemicznych
Specjalność: biochemia, mikrobiologia
Alma Mater	Politechnika Gdańska
Doktorat	1958
Habilitacja	1966 Uniwersytet Łódzki
Profesura	1978
Polska Akademia Nauk
Status	członek korespondent
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Politechnika Gdańska Uniwersytet Gdański Centrum Biologii Morza Polskiej Akademii Nauk
Rektor Uniwersytetu Gdańskiego
Odznaczenia

Karol Tomasz Taylor (ur. 9 lutego 1928 w Poznaniu, zm. 30 sierpnia 1997 w Gdańsku) – polski biochemik.

Urodził się w rodzinie Edwarda, ekonomisty, profesora Uniwersytetu Poznańskiego, i Wandy Marii z Wybranowskich (1885–1964). Brat Leona (1913–2000), adwokata, sędziego Trybunału Stanu, Stanisława Karola (1918–1939), poległego w kampanii wrześniowej, i Jana Hektora (1925–2012), inżyniera elektryka. Stryj Jacka Taylora^[1]. W 1946 ukończył szkołę średnią i rozpoczął studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej. Od 1950 studiował technologię leków, równocześnie został asystentem prof. Leona Kamieńskiego w Katedrze Chemii Organicznej. Specjalizował się biochemii drobnoustrojów, od 1953 był adiunktem w Pracowni Wirusologii Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni. Następnie objął stanowisko kierownika Pracowni Biochemii, w 1958 uzyskał stopień doktora w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk im. Ludwika Hirszfelda we Wrocławiu, a w 1966 doktora habilitowanego na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego. Następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie przez rok prowadził badania nad genetyką molekularną w kierowanym przez prof. Wacława Szybalskiego w Laboratorium Rakowym McArdle Uniwersytetu Wisconsin w Madison. W 1969 przeniósł się do Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku, gdzie zorganizował zakład biochemii. W tym samym czasie został członkiem Komitetu do spraw organizacyjnych Uniwersytetu Gdańskiego. Rok później otrzymał stanowisko dyrektora Instytutu Biologii Uniwersytetu Gdańskiego i piastował to stanowisko przez pięć lat. W 1978 uzyskał tytuł profesora tytularnego Uniwersytetu Gdańskiego, był założycielem i organizatorem Wydziału Biologii. 31 maja 1984 został wybrany na rektora tej uczelni i miał pełnić tę funkcję w czasie kadencji trwającej od 1984 do 1987, ale ze względów politycznych został odwołany przez władze państwowe 27 listopada 1985. Przyczyną był udział Karola Taylora w pogrzebie studenta uczelni Marcina Antonowicza, który był ofiarą sił bezpieczeństwa, a na którym podczas przemowy domagał się ukarania sprawców. Od 1991 był profesorem genetyki molekularnej w Centrum Biologii Morza Polskiej Akademii Nauk.

Mąż Aliny z domu Syrtowtt (1927–2021). Ojciec Krystyny zamężnej Basińskiej, doktora nauk medycznych.

Zmarł w Gdańsku, pochowany na cmentarzu katolickim w Sopocie (kwatera C5-7-9)^[2].

Karol Taylor był twórcą gdańskiej szkoły biologii molekularnej, zajmował się genetyką molekularną bakteriofagów. Od 1986 został członkiem PAN posiadającym liczne publikacje z zakresu genetyki molekularnej bakteriofagów. Jako pierwszy na świecie opracował metodę uzyskiwania cieni bakteriofaga lambda (fag pozbawiony DNA) w postaci aktywnej, która zachowała zdolność do absorpcji na wrażliwych komórkach bakteryjnych.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi
• Odznaka „Za Zasługi dla Gdańska”

Źródło:^[1].

• Nagroda Naukowa Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza (1995)^[3]

• Jedna z sal wykładowych Wydziału Biologii otrzymała imię prof. Karola Taylora, tam też 27 października 2009 odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą twórcom MBW, w tym prof. Karolowi Taylorowi.
• Nazwisko prof. Karola Taylora umieszczono na głazie przed budynkiem Wydziału Biologii na kampusie oliwskim UG, poświęconym „Pamięci profesorów, twórców gdańskiej biologii w latach 1967–1970”.
• W 2018 ustanowiono Nagrodę Naukową Rektora Uniwersytetu Gdańskiego im. Profesora Karola Taylora, przyznawaną za wyróżniające się osiągnięcia naukowe oraz badawczo-rozwojowe (indywidualne i zespołowe) w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, nauk humanistycznych oraz nauk społecznych.

Źródło:^[1].

• Biogram w Gedanopedii.
• Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN.
• Odwołanie rektora prof. Karola Taylora, Uniwersytet Gdański.
• Grzegorz Węgrzyn "Prof. dr. hab. Karol Taylor - wspomnienie pośmiertne" Biuletyn Informacyjny Polskiego Towarzystwa Genetycznego 4/1997. man.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-15)].
• Prof. dr hab. Karol Taylor (1928-1997), Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego.