Klasyfikacja anatomiczno-terapeutyczno-chemiczna, ATC – system porządkujący leki oraz inne środki i produkty wykorzystywane w medycynie. Klasyfikację kontroluje Centrum Współpracy nad Metodologią Statystyczną Leków (Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology) w Norwegii podlegający pod Światową Organizację Zdrowia (WHO)[1]. Pierwszy spis został opublikowany w 1976 roku[1].
Struktura ATC
[edytuj | edytuj kod]Klasyfikacja ma strukturę drzewa, w którym najniższy, anatomiczny poziom określa miejsce działania, a wyższe precyzują lek na drodze funkcji terapeutycznej, cechy farmakologicznej i przynależności do określonej grupy chemicznej[2].
Kod leku w klasyfikacji ATC jest siedmiopozycyjny i ma postać (L – litera, C – cyfra)[2]:
LCCLLCC
Pierwszy poziom (jedna litera) określa grupę anatomiczną. Drugi poziom (dwie cyfry) określa podgrupę terapeutyczną, trzeci poziom (jedna litera) określa podgrupę farmakologiczną, czwarty poziom (jedna litera) podgrupę chemiczną, a piąty, ostatni poziom (dwie cyfry) wskazuje na konkretną substancję chemiczną[2].
Poniższy przykład pokazuje lokalizację w ATC adrenaliny, posiadającej alfanumeryczny kod C01CA24[3][4]:
Epinefryna (adrenalina)
C01C A24
C – Układ sercowo-naczyniowy
→ (anatomiczna grupa główna)
C 01 – Leki stosowane w chorobach serca
→ (podgrupa terapeutyczna)
C01 C – Leki pobudzające układ sercowo-naczyniowy (bez glikozydów nasercowych)
→ (podgrupa farmakologiczna)
C01C A – Leki wpływające na receptory adrenergiczne i dopaminergiczne
→ (podgrupa chemiczna)
C01CA 24 – Epinefryna
→ (substancja chemiczna)
Główne grupy anatomiczne
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza litera kodu ATC wskazuje na jedną z czternastu głównych grup anatomicznych (lokalizacyjnych)[5]:
- A – Przewód pokarmowy i metabolizm
- B – Krew i układ krwiotwórczy
- C – Układ sercowo-naczyniowy
- D – Dermatologia
- G – Układ moczowo-płciowy i hormony płciowe
- H – Leki hormonalne do stosowania wewnętrznego (bez hormonów płciowych)
- J – Leki stosowane w zakażeniach (przeciwinfekcyjne)
- L – Leki przeciwnowotworowe i immunomodulujące
- M – Układ mięśniowo-szkieletowy
- N – Ośrodkowy układ nerwowy
- P – Leki przeciwpasożytnicze, owadobójcze i repelenty
- R – Układ oddechowy
- S – Narządy wzroku i słuchu
- V – Różne (varia)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b U. Bergman. The history of the Drug Utilization Research Group in Europe.. „Pharmacoepidemiol Drug Saf”. 15 (2), s. 95-8, 2006. DOI: 10.1002/pds.1171. PMID: 16329154.
- ↑ a b c ATC Structure and principles, WHO Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology, 15 lutego 2018 [dostęp 2019-07-22] (ang.).
- ↑ WHO Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology: Guidelines for ATC classification and DDD assignment 2019. Oslo: 2018, s. 15. ISBN 978-82-8082-974-0.
- ↑ ATC C01CA24 Epinephrine, WHO Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology, 13 grudnia 2018 [dostęp 2019-07-22] (ang.).
- ↑ Grupy ATC. Medycyna Praktyczna. [dostęp 2019-07-22].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona główna Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology
- Oficjalny indeks ATC
- Informacje o ATC na stronie Światowej Organizacji Zdrowia. who.int. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-12)].