nr rej. A-228 z dnia 18 sierpnia 1960[1] | |||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||
Kościół św. Mikołaja i drewniana dzwonnica | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
6 grudnia | ||||||||||||
Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||
Cudowne wizerunki |
obraz Matki Bożej Śnieżnej | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Skały | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Skała | |||||||||||||
50°13′44,42″N 19°51′09,19″E/50,229006 19,852553 |
Kościół św. Mikołaja w Skale — zabytkowa[1] świątynia rzymskokatolicka w mieście Skała, pełniąca funkcję kościoła parafialnego miejscowej parafii.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Najstarsze elementy kościoła w Skale: mury nawy i część prezbiterium, wzniesione zostały w stylu gotyckim w II połowie XIV wieku[2][3]. Kościół dwukrotnie spłonął: w 1737 i 1763[4]. Za każdym razem został odbudowany. W 1763 zniszczenia były tak duże, że zdecydowano się rozebrać kaplicę św. Stanisława z 1600 roku, gdyż groziła zawaleniem[5]. Podczas tych prac nadano całemu kościołowi charakter późnobarokowy[5]. W latach 1948–1949 świątynia została powiększona: dobudowano zachodnią część celowo w taki sposób, aby odznaczała się od reszty budynku[2].
W XX wieku kościół przeszedł dwa gruntowne remonty: w latach 1960-1965 oraz 1990-1992[4].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół św. Mikołaja w Skale to świątynia murowana, pierwotnie gotycka, a obecnie późnobarokowa[6], o węższym, zamkniętym wielobocznie prezbiterium[4]. Do głównej bryły przylegają dwie boczne kaplice:
- od południa kaplica pw. św. Stanisława Kostki (dawniej św. Teresy)[4]
- od północy kaplica pw. bł. Salomei[4].
Wnętrze
[edytuj | edytuj kod]Wnętrze kościoła nakryte jest drewnianym stropem płaskim. Deski zdobi polichromia[5].
Wyposażenie kościoła pochodzi z XVII i XVIII wieku[2]. Szczególnie cenne są:
- XVII-wieczny obraz Matki Bożej Śnieżnej, przeniesiony do ołtarza głównego z ołtarza bocznego[4], konsekrowany w 1972 roku[4] i otaczany szczególną czcią[5];
- XVII-wieczny krucyfiks[5];
- obrazy św. Mikołaja i św. Anny[5].
Dzwonnica
[edytuj | edytuj kod]Obok kościoła stoi zabytkowa[1] wolnostojąca drewniana dzwonnica z 1763[6], wzniesiona w konstrukcji słupowej i przykryta dachem namiotowym, zwieńczonym kopułą. Dzwonnica ta znajduje się na Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
Jest to budowla drewniana, wzniesiona na kamiennej podmurówce o planie kwadratu, o konstrukcji słupowej. Jej pochyłe ściany wykonano z układanych pionowo na styk desek. Dzwonnica ma dwie kondygnacje. W górnej wycięte są prostokątne otwory[7].
Wewnątrz wiszą dzwony z 1767 roku, odlane przez Baltazara Roszkiewicza[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 ., s.34
- ↑ a b c Skała - kościół św. Mikołaja. informator turystyczny it-jura. [dostęp 2011-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-10)]. (pol.).
- ↑ Skała, Kościół św. Mikołaja. polskaniezwykla.pl. [dostęp 2011-09-26]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Skała, parafia św. Mikołaja. diecezja.kielce.pl. [dostęp 2011-09-26]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Stanisław Lebiedzik: Kościół św. Mikołaja w Skale. polskieszlaki.pl. [dostęp 2011-09-26]. (pol.).
- ↑ a b Zabytki gminy Skała. podkrakowskie.pl. [dostęp 2011-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-08)]. (pol.).
- ↑ a b Informacje z tablicy informacyjnej przy obiekcie