Koncentracja – zjawisko polegające na skupieniu, ześrodkowaniu uwagi (w domyśle: świadomości), skierowaniu jej na określoną myśl, przedmiot, zagadnienie, wydarzenie, sytuację czy zjawisko i utrzymywaniu w czasie.
Koncentracja uwagi może nastąpić pod wpływem świadomego działania człowieka, który w konkretnej chwili chcąc rozwiązać problem, wykonać dokładnie powierzoną pracę, zrozumieć określone zagadnienie itp., świadomie kieruje i intensyfikuje swoją uwagę na wybrany przez siebie z otoczenia zakres lub na określone myśli. Wraz ze wzrostem koncentracji na określonym bodźcu lub myślach, następuje zjawisko oddzielenia percepcji od pozostałych zjawisk i ich ignorowanie.
Koncentracja uwagi może również następować samoistnie, bez wyraźnej, uświadomionej woli człowieka, podczas percepcji określonego zjawiska lub prowadzenia określonego działania.
Metody poprawy koncentracji
[edytuj | edytuj kod]- Guma do żucia. Niektóre doświadczenia sugerują, że proste żucie gumy zwiększa poziom koncentracji i czujność, lecz niejasny jest mechanizm takiego działania[1][2]. Nie wszystkie doświadczenia potwierdziły skuteczność gumy do żucia, w niektórych stopień koncentracji badanych nawet się pogorszył[3]. Guma poprawia koncentrację prawdopodobnie tylko w określonych warunkach, jeśli żuje się ją przez pięć minut tuż przed wykonaniem zadania wymagającego skupienia i działa tylko przez krótki czas, 15-20 minut[4].
- Muzyka. Niektóre rodzaje powolnej muzyki wywołują krótkotrwały efekt poprawy skupienia, tzw. efekt Mozarta.
- Aromaterapia. Przyjemne zapachy prawdopodobnie poprawiają koncentrację i pamięć. Działa tak olejek lawendowy[5], rozmarynowy[6] czy miętowy[7]. Niektóre zioła poprawiają pracę mózgu prawdopodobnie dlatego, że polepszają nastrój, wzbudzając pozytywne, pobudzające emocje.
- Kofeina. Kofeina, np. w formie kawy lub herbaty, jest relatywnie bezpieczną substancją poprawiającą funkcje kognitywne i koncentrację[8].
- Otoczenie. W pewnym doświadczeniu wykazano ostatnio, że silnie udekorowane ściany w szkolnych klasach mogą pogarszać koncentrację uczniów i ich wyniki na testach[9]. Także kolory ścian mogą wpływać na pracę mózgu, ale efekty nie są duże a wyniki badań niejednoznaczne. Prawdopodobnie najgorsze są jaskrawe barwy lub duże zróżnicowanie barw, które rozpraszają, a najlepsze jednolite barwy, odcienie niebieskiego, zielonego czy czerwieni[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrew Scholey. Chewing gum and cognitive performance: a case of a functional food with function but no food?. „Appetite”. 43 (2), s. 215-216, 2004-10-01. DOI: 10.1016/j.appet.2004.07.004. ISSN 0195-6663. PMID: 15458809.
- ↑ Andrew Smith. Effects of chewing gum on mood, learning, memory and performance of an intelligence test. „Nutritional Neuroscience”. 12 (2), s. 81-88, 2009-04-01. DOI: 10.1179/147683009X423247. ISSN 1028-415X. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Oliver Tucha, Lara Mecklinger, Kerstin Maier, Marianne Hammerl i inni. Chewing gum differentially affects aspects of attention in healthy subjects. „Appetite”. 42 (3), s. 327-329, 2004-06-01. DOI: 10.1016/j.appet.2004.01.003. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Serge V. Onyper, Timothy L. Carr, John S. Farrar, Brittney R. Floyd. Cognitive advantages of chewing gum. Now you see them, now you don’t. „Appetite”. 57 (2), s. 321-328, 2011-10-01. DOI: 10.1016/j.appet.2011.05.313. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Reiko Sakamoto, Kazuya Minoura, Akira Usui, Yoshikazu Ishizuka i inni. Effectiveness of Aroma on Work Efficiency: Lavender Aroma during Recesses Prevents Deterioration of Work Performance. „Chemical Senses”. 30 (8), s. 683-691, 2005-10-01. DOI: 10.1093/chemse/bji061. ISSN 0379-864X. PMID: 16162642. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
- ↑ Mark Moss, Lorraine Oliver. Plasma 1,8-cineole correlates with cognitive performance following exposure to rosemary essential oil aroma. „Therapeutic Advances in Psychopharmacology”. 2 (3), s. 103-113, 2012-06-01. DOI: 10.1177/2045125312436573. ISSN 2045-1253. PMID: 23983963. PMCID: PMC3736918. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
- ↑ MARK MOSS, STEVEN HEWITT, LUCY MOSS, KEITH WESNES. Modulation of Cognitive Performance and Mood by Aromas of Peppermint and Ylang-Ylang. „International Journal of Neuroscience”. 118 (1), s. 59-77, 2008-01-01. DOI: 10.1080/00207450601042094. ISSN 0020-7454. [dostęp 2015-09-19].
- ↑ Harris R. Lieberman. The Effects of Ginseng, Ephedrine, and Caffeine on Cognitive Performance, Mood and Energy. „Nutrition Reviews”. 59 (4), s. 91-102, 2001-04-01. DOI: 10.1111/j.1753-4887.2001.tb06995.x. ISSN 0029-6643. PMID: 11368507. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
- ↑ Anna V. Fisher, Karrie E. Godwin, Howard Seltman. Visual Environment, Attention Allocation, and Learning in Young Children When Too Much of a Good Thing May Be Bad. „Psychological Science”. 25 (7), s. 1362-1370, 2014-07-01. DOI: 10.1177/0956797614533801. ISSN 0956-7976. PMID: 24855019. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
- ↑ Ravi Mehta , Rui Juliet Zhu , Blue or red? Exploring the effect of color on cognitive task performances, „Science”, 323 (5918), 2009, s. 1226–1229, DOI: 10.1126/science.1169144, ISSN 1095-9203, PMID: 19197022 [dostęp 2021-09-28] .