Król (łac. rex) – tytuł osoby sprawującej najwyższą władzę w państwie o ustroju monarchicznym; władca przeważnie koronowany w specjalnym obrzędzie; najpowszechniej występujący tytuł monarszy. Słowo „król” w języku polskim i innych językach pochodzi od imienia Karola Wielkiego[1], np. czeski král, litewski karalius, rosyjski король.
Z czasem nadanie tytułu królewskiego chrześcijańskiemu władcy połączono z namaszczeniem przez papieża lub arcybiskupa. Insygnia królewskie to korona, berło, jabłko królewskie[1]. Obecnie królowie państw europejskich pełnią zwykle funkcje reprezentacyjne i są jedynie symbolem wieloletnich tradycji państwowych, jak np. w Wielkiej Brytanii lub Szwecji[2]. W niektórych państwach europejskich królowie ograniczają się do funkcji reprezentacyjnych, pomimo iż posiadają liczne prerogatywy, umożliwiające im sprawowanie realnej władzy nad państwem, jak np. w Danii. W krajach pozaeuropejskich król posiada znacznie większą władzę (np. Maroko, Jordania, Tajlandia). W niektórych państwach sprawuje władzę absolutną, np. w Arabii Saudyjskiej[3][4].
Pierwszym królem Polski był Bolesław I Chrobry ukoronowany w 1025 roku. W literaturze nie wyklucza się symbolicznego aktu włożenia korony na głowę Bolesława przez cesarza Ottona III w 1000 roku – jednak odrzuca się tradycję o koronacji Chrobrego dokonanej przez Ottona III[5]. Ostatnim koronowanym władcą Polski był car Mikołaj I[6]. Ostatnim tytularnym królem Polski był Mikołaj II[7][8].
Tytułu króla używano też w odniesieniu do niektórych kapłanów (Rex Nemorensis[9], rex sacrorum[10]).
Lista obecnie panujących królów
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b król, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-08-28] .
- ↑ Monarchie w Europie – tradycja i duma obywateli [online], trojka.polskieradio.pl [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ Saudi Arabia: Government [online], globaledge.msu.edu [dostęp 2024-08-28] (ang.).
- ↑ Saudi Arabia: Freedom in the World 2022 Country Report [online], Freedom House [dostęp 2024-08-28] (ang.).
- ↑ J. Wyrozumski, Dzieje Polski piastowskiej, Kraków 1999, s. 92.
- ↑ Ostatnia koronacja na króla Polski. Koronę włożył car Mikołaj I - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ Czy carowie rosyjscy byli legalnymi królami Polski? - Brama do wiedzy - Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ Ostatni car Rosji i król Polski [online], Olsztyn24 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ Rex Nemorensis: The King of the Wood [online], penelope.uchicago.edu [dostęp 2024-08-28] .
- ↑ rex sacrorum, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-08-28] .