Krążowniki lekkie typu Gazelle

Krążowniki typu *Gazelle*
Kraj budowy	Cesarstwo Niemieckie
Użytkownicy	Kaiserliche Marine
Wejście do służby	1900
Zbudowane okręty	10
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa 2700 t; pełna 3100 t
Długość	105 m
Szerokość	12,4 m
Zanurzenie	5,38 m
Napęd	kotły parowe, dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania; 2 śruby napędowe; moc siłowni: 8000 KM
Prędkość	21,5 węzła
Załoga	270 oficerów i marynarzy
Uzbrojenie	10 dział kal. 105 mm; 2 wyrzutnie torped kal. 450 mm
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krążowniki typu Gazelle – niemieckie krążowniki lekkie z okresu I wojny światowej. Zbudowano 10 okrętów tego typu, z których pierwszy wszedł do służby w Kaiserliche Marine w 1900 roku. Były to pierwsze lekkie krążowniki zbudowane dla Cesarskiej Marynarki Wojennej.

Projekt i budowa

Projekt krążowników typu Gazelle powstał w wyniku zapotrzebowania zgłaszanego przez Cesarską Marynarkę Wojenną na nowe krążowniki realizujące szerszy zakres zadań niż starsze jednostki. Nowe okręty miały wypełniać zadania dotychczas realizowane przez krążowniki zwiadowcze w pobliżu wód ojczystych w połączeniu z zadaniami klasycznych krążowników przystosowanych do ochrony i zwalczania żeglugi na wodach kolonialnych^[1]. Prace projektowe opierano głównie na doświadczeniach wyniesionych z budowy i eksploatacji małych pojedynczych krążowników SMS „Gefion” i SMS „Hela”(inne języki). Projekt krążowników typu Gazelle stał się wzorem dla późniejszych lekkich krążowników, gdzie priorytetem była wyższa prędkość, osiągnięta kosztem mniejszego opancerzenia^[2].

Zbudowane okręty

Nazwa	Stocznia	Rozpoczęcie budowy	Data wodowania	Wejście do służby	Los okrętu
SMS Gazelle	Germaniawerft, Kilonia	1897	31.03.1898	15.06.1901	Złomowany 1920
SMS Niobe	AG Weser, Brema	1898	18.07.1899	25.06.1900	Zatonął 1943
SMS Nymphe(inne języki)	Germaniawerft, Kilonia	1898	21.11.1899	20.09.1900	Złomowany 1932
SMS Thetis(inne języki)	Kaiserliche Werft Danzig	1899	03.07.1900	14.09.1901	Złomowany 1930
SMS Ariadne	AG Weser, Brema	1899	10.08.1900	18.05.1901	Zatonął 1914
SMS Amazone	Germaniawerft, Kilonia	1899	06.10.1900	18.05.1901	Złomowany 1954
SMS Medusa(inne języki)	AG Weser, Brema	1900	05.12.1900	26.07.1901	Złomowany 1950
SMS Frauenlob(inne języki)	AG Weser, Brema	1901	22.03.1902	17.02.1903	Zatonął 1916
SMS Arcona	AG Weser, Brema	1901	22.04.1902	05.01.1904	Złomowany 1948
SMS Undine	Howaldtswerke-Deutsche Werft, Kilonia	1901	11.12.1902	12.05.1903	Zatonął 1915

Przypisy

↑ Robert Gardiner: Conway's All the World's Fighting Ships: 1860–1905. London: Conway Maritime Press, 1978, s. 249. ISBN 0-85177-133-5.
↑ Holger Herwig: Fleet: The Imperial German Navy 1888–1918. Amherst, NY: Humanity Books, 1980, s. 28. ISBN 1-57392-286-2.

[1] Robert Gardiner: Conway's All the World's Fighting Ships: 1860–1905. London: Conway Maritime Press, 1978, s. 249. ISBN 0-85177-133-5.

[2] Holger Herwig: Fleet: The Imperial German Navy 1888–1918. Amherst, NY: Humanity Books, 1980, s. 28. ISBN 1-57392-286-2.

[X-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q budowa anulowana/projekt

[Z-4] ręt zdobyczny

[P-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t okręt pojedynczy (unikatowy)

[U-6] ukończone po I wojnie światowej

[K-7] rzebudowa

[1]

[2]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

Lotniskowce	Lotniskowiec I^[A]
Drednoty	Nassau Helgoland Kaiser König Bayern L 20 α^[A] Wolja^[B]
Krążowniki liniowe	Von der Tann^[C] Moltke Seydlitz^[C] Derfflinger Mackensen^[A] Ersatz Yorck^[A]
Okręty liniowe	Brandenburg Kaiser Friedrich III Wittelsbach Braunschweig Deutschland
Pancerniki obrony wybrzeża	Siegfried Odin
Krążowniki pancerne	Fürst Bismarck^[C] Prinz Heinrich^[C] Prinz Adalbert Roon Scharnhorst Blücher^[C]
Krążowniki pancernopokładowe / Krążowniki lekkie	Gefion(inne języki)^[C] Hela(inne języki)^[C] Kaiserin Augusta(inne języki)^[C] Victoria Louise(inne języki) Gazelle Bremen Königsberg Dresden Kolberg Magdeburg Karlsruhe Graudenz Pillau Wiesbaden Königsberg Brummer Cöln FK^[A]
Niszczyciele	S 90 S 102 G 108 S 114 S 120 S 126 G 132 G 137^[C] S 138 V 150 V 162 V 165 G 169 S 176 V 180 G 192 V 1 G 7 S 13 V 25 S 31 G 37 V 43 S 49 V 67 G 85 G 96^[C] B 97 G 101 V 105 S 113^[D] V 116 B 122^[A] V 125 S 131 H 145 G 148^[A] S 152^[A] V 158^[A] H 166^[A] V 170^[A] S 178^[A] H 186^[A]
Torpedowce	S 7 S 66 A 1 A 26 A 56
Okręty podwodne	U-1^[C] U-2^[C] U-3 U-5 U-9 U-13 U-16^[C] U-17 U-19 U-23 U-27 U-31 U-43 U-51 U-57 U-63 U-66 U-81 U-87 U-93 U-115^[A] U-127 U-139 U-142 U-151 U-158 U-A^[C] UB I UB II UB III UC I UC II UC III UD 1^[A] UE I UE II UF^[A] UG^[A] US 4^[C]^[B]
Kanonierki	Bussard Iltis
Ścigacze/Kutry torpedowe	UZ 1a UZ 1 LM
Stawiacze min	Pelikan^[C] Nautilus
Trałowce	M FM
Transportowce wodnosamolotów	Answald^[E]^[C] Glyndwr^[E]^[C] Oswald^[E]^[C] Santa Elena^[E]^[C]