| |
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
28 marca 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
9 Pułk Strzelców Polskich → 51 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
  
| |
.png){kind=small}
Krzesław Marian Krzyżanowski (ur. 28 marca 1898 w Gródku Jagiellońskim, zm. 1940 w ZSRR) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 28 marca 1898 w Gródku Jagiellońskim jako syn Bolesława[1]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 jako 16-latek wstąpił do kompanii strzeleckiej w Żółkwi. Dostał się do niewoli sowieckiej, z której uciekł. W 1916 wcielony do C. K. Armii, w której ukończył szkołę oficerską. Wysłany na front włoski, został tam ranny. U schyłku wojny wstąpił do Armii Polskiej we Francji gen. J. Hallera. Awansowany do stopnia podporucznika służył w 9 pułku strzelców polskich, od 1919 funkcjonujący jako 51 pułk piechoty Strzelców Kresowych. W jego szeregach jako dowódca kompanii brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 i potem w latach 20.i 30.[2][3][4][5]. W jednostce był organizatorem życia sportowego (założył sekcje pływacką i kajakarską). Został awansowany na stopień porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[6], a następnie na stopień kapitana ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924[7]. Od 1933 służył w 25 pułku piechoty (Piotrków Trybunalski). Został awansowany na stopień majora.
Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej był dowódcą III batalionu w 25 pułku piechoty. Jego oddział walczył na Kielecczyźnie i w Lasach Janowskich. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów 9 grudnia 1939 w Brzeżanach. Został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam został prawdopodobnie zamordowany przez NKWD na wiosnę 1940. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 64/3-56 oznaczony numerem 1643)[8]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych (1921)[9]
- Medal Niepodległości (10 grudnia 1931)[10]
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[11]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Jego córka Renata Jurecka-Krzyżanowska w 1997 wydała książkę wspomnieniową pt. Mój ojciec. Wspomnienia rodziny wojskowej z Brzeżan od roku 1923 do 1945 roku[12].
W maju 2010 w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy Szkole Podstawowej im. Franciszka Kujawińskiego w Lasku Wolskim w Krakowie, został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Krzesława Krzyżanowskiego[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krzesław Marian Krzyżanowski. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-21].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 269.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 246.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 65, 213.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 56, 579.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 431.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 372.
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 48. [dostęp 2014-10-27].
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 65)
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 287, poz. 381 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Mój ojciec: wspomnienia rodziny wojskowej z Brzeżan od roku 1923 do 1945 roku. worldcat.org. [dostęp 2014-12-08].
- ↑ Dęby Katyńskie w Lasku Wolskim. tygodniksalwatorski.icm.com.pl, 10 maja 2010. [dostęp 2014-12-08].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Krzesław Krzyżanowski. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-12-06].
