Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
doktor | |
Specjalność: fizyka | |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
|
Leonid Isaakowicz Mandelstam, ros. Леонид Исаакович Мандельштам (ur. 22 kwietnia?/4 maja 1879 w Mohylewie, zm. 27 listopada 1944 w Moskwie) – radziecki fizyk żydowskiego pochodzenia.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Isaaka i Miny Kagan. Do dwunastego roku życia uczył się w domu w Odessie (dokąd jego rodzina przeniosła się wkrótce po jego narodzeniu[1]), a od 1891 do 1897 był uczniem gimnazjum, które ukończył ze srebrnym medalem. W 1897 rozpoczął studia na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu Noworosyjskiego w Odessie, a od 1898 studiował na uniwersytecie w Strasburgu. W 1912 obronił pracę doktorską, w 1913 otrzymał tytuł profesora fizyki stosowanej na uniwersytecie w Strasburgu, w 1914 wrócił do Odessy i został wykładowcą Uniwersytetu Noworosyjskiego. Od 1917 był też profesorem fizyki instytutu politechnicznego w Tyflisie (Tbilisi), w 1918 objął funkcję profesora fizyki w reaktywowanym Odeskim Instytucie Politechnicznym, a w 1922 przeniósł się do Moskwy, następnie na krótko do Leningradu, gdzie pracował jako konsultant w państwowym laboratorium fizyczno-technicznym przy Leningradzkim Instytucie Fizyczno-Technicznym. W 1925 wrócił do Moskwy i objął katedrę fizyki teoretycznej Uniwersytetu Moskiewskiego, w 1928 został członkiem korespondentem, a w 1929 członkiem rzeczywistym Akademii Nauk ZSRR[2]. Był twórcą jednej z dwóch największych szkół myśli w fizyce radzieckiej (druga z nich została stworzona przez Lwa Landau), zajmował się głównie szeroko pojętą teorią drgań i oscylacji, która obejmowała między innymi optykę i fizykę kwantową.
Pracując wspólnie z Grigorijem Landsbergiem był współodkrywcą efektu niesprężystego rozpraszania światła, który jest używany praktycznie w spektroskopii ramanowskiej, dokonał tego odkrycia przed Ramanem.
Był mentorem Igora Tamma, zdobywcy Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1958.
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Lenina (1944)
- Nagroda Leninowska (1931)
- Nagroda Stalinowska (1942)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (1940)
- Nagroda im. Mendelejewa (1936)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Мандельштам Леонид Исаакович [online], info/index.php?id=393 [dostęp 2024-04-24] (ros.).
- ↑ Мандельштам Леонид Исаакович электронные книги, биография [online], ru/index.php?page=author_red&id=141364 [dostęp 2024-04-24] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Feînberg, E.L. The forefather Uspekhi Fizicheskikh Nauk, Vol. 172, 2002 (Physics-Uspekhi, Vol. 45, 2002)
- Nekrolog Mandelstama
- L. I. Mandelshtam, I. E. Tamm „The uncertainty relation between energy and time in nonrelativistic quantum mechanics”, Izv. Akad. Nauk SSSR (ser. fiz.) 9, 122-128 (1945). English translation: J. Phys. (USSR) 9, 249-254 (1945).