Limmu (akad. limmu, līmu) – nazwa godności urzędniczej sprawowanej w starożytnej Asyrii. Obok funkcji związanych z administracją (np. pobieraniem opłat handlowych w miastach) rola tychże urzędników była ściśle eponimiczna, gdyż ich imion używano do oficjalnego datowania dokumentów. Czas sprawowania tego urzędu trwał jeden rok.
Do naszych czasów zachowały się dwie listy asyryjskich eponimów – z II i I tys. p.n.e. Lista z II tys. p.n.e. znana jest z pięciu fragmentów odkrytych w mieście Mari[1]. Jest ona spisem urzędników limmu sprawujących swój urząd w 2 połowie XIX i 1 połowie XVIII w. p.n.e., począwszy od objęcia tronu przez Naram-Sina aż do ostatnich lat panowania Szamszi-Adada I[1]. Lista z I tys. p.n.e. jest spisem asyryjskich urzędników limmu z lat 858–699 p.n.e.[2] Znanych jest dziesięć kopii tego tekstu pochodzących z Aszur, Niniwy i Sultantepe[2]. Urzędnicy limmu zajmowali w niej swe stanowiska w ściśle określonej kolejności hierarchicznej. W pierwszym lub drugim roku panowania danego władcy urzędnikiem limmu był on sam. Później następowali zazwyczaj czterej najwyżsi urzędnicy państwowi (turtannu – naczelny dowódca wojsk, rab szake – naczelny podczaszy, nagir ekalli – herold pałacu i abarakku – intendent pałacu), a następnie kolejni gubernatorzy prowincji. Jeżeli król panował dłużej niż 30 lat cykl zaczynał się od nowa (np. król Salmanasar III sprawował urząd limmu w drugim i trzydziestym pierwszym roku swego panowania).
Niektóre osoby noszące tytuł Limmu
[edytuj | edytuj kod]- 908 p.n.e.-Aszur-da’’inanni
- 907 p.n.e.-Aszur-deni-amur
- 905 p.n.e.- Abi-...
- 902 p.n.e.- ...ianni
- 897 p.n.e.-Adad-ahu-iddina
- 896 p.n.e.-Adad-dan
- 856 p.n.e.-Aszur-belu-ka’’in
- 855 p.n.e.-Aszur-bunaja-usur I
- 854 p.n.e.-Abu-ina-ekalli-lilbur
- 844 p.n.e.-Aszur-bunaja-usur I (drugi raz)
- 825 p.n.e.-Aszur-bunaja-usur I (trzeci raz)
- 816 p.n.e.-Aszur-bunaja-usur I (czwarty raz)
- 802 p.n.e.-Aszur-balti-ekurri
- 796 p.n.e.-Aszur-belu-usur I
- 788 p.n.e.-Adad-muszammer
- 785 p.n.e.-Adad-uballit
- 772 p.n.e.-Aszur-belu-usur I (drugi raz)
- 768 p.n.e.-Aplaja
- 758 p.n.e.-Ana-beli-taklak
- 748 p.n.e.-Adad-belu-ka’’in
- 738 p.n.e.-Adad-belu-ka’’in (drugi raz)
- 733 p.n.e.-Aszur-da’’inanni II
- 713 p.n.e.-Aszur-bani
- 695 p.n.e.-Aszur-belu-usur II
- 685 p.n.e.-Aszur-da’’inanni III
- 677 p.n.e.- Abi-Ramu
- 661 p.n.e.-Arbailaju
- 649 p.n.e.-Ahu-ilaja
- ?-Aszur-garu’a-nere
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- A. Ungnad, hasło Eponymen, w: Reallexikon der Assyriologie II (1938), s. 412–457.
- J.-J. Glassner, Mesopotamian Chronicles, Society of Biblical Literature, Atlanta 2004, s. 160–176.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Limmu. livius.org. [dostęp 2020-10-19]. (ang.).
- Limmu List (Middle Bronze Age). livius.org. [dostęp 2020-10-19]. (ang.).
- Limmu List (858-699 BCE). livius.org. [dostęp 2020-10-19]. (ang.).