Lykopolis (Likopolis, Lycopolis) – miasto w Środkowym Egipcie, na lewym brzegu Nilu.
Nazwa wywodzi się z języka greckiego (Λυκόπολις „miasto wilka”) i odnosi się do faktu, iż w ośrodku tym szczególnie czczone były egipskie bóstwa przedstawiane pod postacią psowatych - Anubis i Upuaut. Przez Egipcjan miejscowość określana była w rodzimym języku mianem Sauti/Siut i stąd pochodzi nazwa współcześnie istniejącego w tym miejscu miasta Asjut. W czasach faraońskich miasto było stolicą XIII nomu górnoegipskiego. Jego znaczenie wynikało ze strategicznego położenia w miejscu, gdzie Dolina Nilu jest szczególnie wąska, a Pustynia Libijska zbliża się do rzeki. Tu rozpoczynały się także szlaki karawanowe wiodące do oaz na zachodzie. Miasto odegrało znaczącą rolę w czasach Pierwszego Okresu Przejściowego, gdy lokalni książęta sprzymierzyli się z władcami z Herakleopolis. Na zachodnich obrzeżach miasta odkryto groby miejscowych książąt z czasów IX/X oraz XII dynastii. Na późniejszy okres (XIX dynastia) datowane są groby Siese i Amenhotepa. W czasach chrześcijańskich Lykopolis stało się siedzibą biskupstwa. Do istotnych postaci związanych z tym ośrodkiem należał m.in. biskup Melecjusz, który w początkach IV w. doprowadził do tzw. schizmy melecjańskiej. W tym samym stuleciu na pustyni w pobliżu miasta miał żyć św. Jan z Lykopolis, pustelnik praktykujący formę ascezy określaną jako rekluzja.
Tę samą grecką nazwę nosiło także inne egipskie miasto położone w Delcie Nilu, w okolicach Sebennytos i Mendes. Wymienia je Strabon w Geografii (XVII, 19). Najprawdopodobniej to właśnie ten ośrodek należy traktować jako miejsce narodzenia Plotyna.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Baines John, Málek Jaromír, Wielkie Kultury Świata: Egipt, tł. Tomasz Derda, ISBN 83-85440-35-6, Warszawa 1995.
