MBR-2

Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Berijew
Typ	wodnosamolot rozpoznawczy i bombowy
Załoga	3
Historia
Data oblotu	3 maja 1932
Lata produkcji	1934–1942
Wycofanie ze służby	1955
Dane techniczne
Napęd	12-cylindrowy silnik widlasty Mikulin M-34NB
Moc	641 kW (860 KM)
Wymiary
Rozpiętość	19,00 m
Długość	13,50 m
Masa
Własna	2718 kg
Startowa	4000 kg
Osiągi
Prędkość maks.	238 km/h
Pułap	7900 m
Zasięg	800 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
– 2 × karabin maszynowy kal. 7,62 mm (na dziobie, w wieżyczce grzbietowej) - ładunek 500 kg bomb
Użytkownicy
ZSRR,  Finlandia,  Korea Północna
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

MBR-2 (МБР-2) – czteromiejscowy rozpoznawczy wodnosamolot w układzie łodzi latającej produkcji ZSRR z czasów II wojny światowej zaprojektowany w biurze konstrukcyjnym Gieorgija Berijewa.

Dzięki modelowi MBR-2 lotnictwo radzieckiej marynarki wojennej było uzbrojone w łódź latającą pełniącą rolę bombowca i samolotu rozpoznawczego. Samolot został zaprojektowany z własnej inicjatywy przez Gieorgija Berijewa zatrudnionego w Centralnym Birze Konstrukcyjnym (CKB)^[1]. Samolot był tradycyjnej konstrukcji drewnianej, napędzany pojedynczym silnikiem nad kadłubem ze śmigłem pchającym^[1]. Otrzymał oznaczenie MBR-2 (МБР-2) od Morskoj Bliżnij Razwiedczyk (Морской Ближний Разведчик – Morski samolot bliskiego rozpoznania)^[1]. Prototyp został zbudowany w Moskiewskich Zakładach Lotniczych nr 39, lecz opóźnienie stworzył brak odpowiedniego silnika^[1]. Początkowo planowany M-27 nie został dopracowany, więc zaadaptowano słabszy niemiecki silnik BMW VI, produkowany w ZSRR jako M-17^[1]. Pierwszy lot prototypu odbył się 3 maja 1932 roku, po przetransportowaniu go na Morze Czarne w pobliże Sewastopola^[2]. Próby wykazały, że samolot odznacza się sztywnością konstrukcji, dobrymi osiągami, własnościami pilotażowymi i zadowalająco zachowuje się na wodzie. Losy samolotu ważyły się z powodu reorganizacji biur projektowych i rozgrywek personalnych między Berijewem a Tupolewem, lecz wobec decyzji dowództwa Armii Czerwonej o priorytetowej rozbudowie lotnictwa morskiego, model ten został skierowany do produkcji i w sierpniu 1933 roku formalnie zaakceptowany na wyposażenie lotnictwa morskiego^[1]. Produkcję umieszczono w Zakładach Lotniczych nr 31 w Taganrogu nad Morzem Azowskim^[2]. W sierpniu 1934 roku do zakładów tych przeniesiono biuro Bierijewa, tworząc Centralne Biuro Konstrukcyjne Budowy Samolotów Morskich^[2]. Pierwszy samolot seryjny wersji MBR-2-M-17 zbudowano w czerwcu 1934 roku^[1]. Do 1936 roku zbudowano ich ok. 300^[2]. Posiadały one silniki widlaste M-17 o mocy 373 kW (500 KM). Wyróżniały się odkrytymi kabinami trzyosobowej załogi^[2].

Następnie Berijew opracował ulepszony typ MBR-2-M-34 z mocniejszym silnikiem M-34NB. Konstrukcja samolotu została wzmocniona, by można było powiększyć udźwig i prędkość. Zmodyfikowano też ogon, łagodząc kanciasty obrys, pogłębiono kadłub, wprowadzono zakrytą kabinę i ulepszono uzbrojenie obronne. Zmodyfikowany samolot, oznaczony na etapie prób CKB-MS-1, oblatano 8 maja 1935 roku^[3]. Mimo stwierdzenia usterek, skierowano go do produkcji jako MBR-2-M-34^[3]. Ogółem do 1940 roku wyprodukowano 1365 MBR-2 wszystkich odmian^[3]. Samoloty te były wykorzystywane jeszcze blisko dziesięć lat po zakończeniu wojny do patrolowania łowisk rybackich.

• MBR-2/M-17 – posiadał silnik widlasty Mikulin M-17 o mocy 500 KM (wyprodukowano około 100 sztuk)
• MBR-2/M-34 – ulepszona wersja wodnosamolotu, posiadał silnik widlasty Mikulin M-34NB o mocy 860 KM (wyprodukowano około 1200 sztuk)

• Andrij Charuk. Łódź latająca MBR-2. „Technika Wojskowa Historia”. Nr 4/2024(88), s. 70-, lipiec – sierpień 2024. Magnum X.