![]() Drużyna koszykówki, 1935 | |
Pełna nazwa |
Żydowskie Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe „Makabi Warszawa”, Makabi Żydowskie Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe |
---|---|
Data założenia |
1915, 2014 (reaktywacja) |
Państwo | |
Siedziba |
Warszawa |
Adres | |
Prezes |
Zelik Weizmann (1915–1919), |
Strona internetowa |

Makabi Warszawa, właśc. Makabi Żydowskie Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe[2][3] – polski klub sportowy z siedzibą w Warszawie. Był największym wielosekcyjnym żydowskim klubem sportowym w II RP.
Makabi zawiesił działalność w 1940 po tym, jak niemieckie władze okupacyjne zakazały działalności wszystkich związków, stowarzyszeń i klubów sportowych[4]. Został reaktywowany w 2014.
Opis
[edytuj | edytuj kod]1915–1940
[edytuj | edytuj kod]Nazwa „Makabi” pochodzi od Judy Machabeusza, jednego z przywódców żydowskiego powstania Machabeuszy przeciwko Seleucydom[5]. Celem utworzonego w 1915 Żydowskiego Towarzystwa Gimnastyczno-Sportowego „Makabi Warszawa”[6] było „racjonalne wychowanie fizyczne młodzieży żydowskiej”[7]. Klub m.in. sprawował opiekę nad żydowskimi szkołami, organizował wycieczki i obozy sportowe, szkolił instruktorów sportu, przywiązywał także dużą wagę do turniejów organizowanych z okazji świąt żydowskich oraz igrzysk żydowskich (tzw. makabiad)[2].
W latach 1915–1922 siedziba klubu mieściła się przy ul. Długiej 50, a od 1922 w Pasażu Simonsa przy ul. Nalewki 2a (tam znajdowały się również sale klubu: gimnastyczna i bokserska)[1]. W 1919 powstała sekcja piłkarska[6]. Klub posiadał m.in. boisko z bieżnią lekkoatletyczną przy al. Zielenieckiej[1], a także własną przystań pływacką z basenem w Porcie Praskim[8].
W 1932 Makabi Warszawa miał ok. 2000 członków[1]. Był największym wielosekcyjnym żydowskim klubem sportowym w II RP[9].
Sekcja wioślarska
[edytuj | edytuj kod]Pozostałe sekcje
[edytuj | edytuj kod]- piłki nożnej
- gimnastyczna
- bokserska
- gier sportowych (siatkówki, koszykówki i hazeny)
- szermiercza
- żeglarska
- pływacka
- lekkoatletyczna
- ciężkoatletyczna
- tenisa stołowego
- samochodowa
- kolarska
- motorowa
- kajakarska
- hokejowa
- strzelecka
W Makabi działały także sekcje niesportowe: turystyczno-narciarska, rytmiki i tańca, fotograficzna, a także dwie orkiestry[2].
Zawodnicy
[edytuj | edytuj kod]Zawodnikiem Makabi od 1925 był m.in. Józef Klotz, zdobywca w 1922 (jako piłkarz Jutrzenki Kraków) pierwszej bramki w historii reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn[10].
Od 2014
[edytuj | edytuj kod]W 2014 klub został reaktywowany[11]. Posiadała początkowo pięć sekcji[11]. W 2017 zawodnicy Makabi Warszawa wzięli udział w 20. Żydowskich Igrzyskach Olimpijskich w Izraelu[11], na których zdobyli dwa złote i jeden brązowy medal[12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Robert Gawkowski: Encyklopedia klubów sportowych Warszawy i jej najbliższych okolic w latach 1918–39. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2007, s. 97. ISBN 978-83-235-0382-8.
- ↑ a b c Robert Gawkowski: Encyklopedia klubów sportowych Warszawy i jej najbliższych okolic w latach 1918–39. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2007, s. 96. ISBN 978-83-235-0382-8.
- ↑ Ryszard Mączewski: Warszawa między wojnami. Łódź: Księży Młyn, 2009, s. 63. ISBN 978-83-61253-51-8.
- ↑ Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Warszawa: Czytelnik, 2010, s. 339. ISBN 978-83-07-03239-9.
- ↑ Grażyna Pawlak, Daniel Grinberg, Maciej Sadowski: Bądź silny i odważny. Żydzi – sport – Warszawa. Warszawa: Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra, 2013, s. 29. ISBN 978-83-936384-1-3.
- ↑ a b Jarosław Zieliński, Jerzy S. Majewski: Spacerownik po żydowskiej Warszawie. Warszawa: Agora SA i Muzeum Historii Żydów Polskich, 2014, s. 100. ISBN 978-83-268-1283-5.
- ↑ Grażyna Pawlak, Daniel Grinberg, Maciej Sadowski: Bądź silny i odważny. Żydzi – sport – Warszawa. Warszawa: Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra, 2013, s. 31. ISBN 978-83-936384-1-3.
- ↑ Grzegorz Mika. Józef Steinberg − architekt zapomniany. „Skarpa Warszawska”, s. 11, kwiecień 2024.
- ↑ Grażyna Pawlak, Daniel Grinberg, Maciej Sadowski: Bądź silny i odważny. Żydzi – sport – Warszawa. Warszawa: Fundacja im. prof. Mojżesza Schorra, 2013, s. 35. ISBN 978-83-936384-1-3.
- ↑ Stefan Szczepłek. Sportowa Praga. „Skarpa Warszawska”, s. 31, marzec 2019.
- ↑ a b c Beata Chomątowska. Makabi – polskie flagi w Jerozolimie. „Gazeta Stołeczna”, s. 8, 11 sierpnia 2017.
- ↑ Beata Chomątowska: Makabi. Żydowski klub sportowy z Warszawy zdobywa laury w Izraelu. warszawa.wyborcza.pl, 13 sierpnia 2017. [dostęp 2020-07-07].