Marcin Teofil Polak

Marcin Teofilowicz

Data i miejsce urodzenia	ok. 1570 Lwów
Data i miejsce śmierci	25 stycznia 1639 Brixen
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	barok
Multimedia w Wikimedia Commons

Marcin Teofil Polak, właściwie Marcin Teofilowicz (ur. ok. 1570 w Polsce, zm. 25 stycznia 1639 w Brixen) – malarz wczesnego baroku pochodzenia polskiego, czynny głównie w Austrii i Włoszech.

O pochodzeniu malarza niewiele wiadomo. Prawdopodobnie urodził się we Lwowie. W roku 1595 był w Krakowie uczniem Marcina Kobera, a następnie działał w Pradze.

W roku 1597 przybył wraz z Maksymilianem III Habsburgiem do Innsbrucku.

Od ok. roku 1600 w ciągu dwudziestu lat Marcin Teofil Polak przebywał w prowincji Trydent.

Od roku 1608 był nadwornym malarzem kardynała Carlo Gaudenzio Madruzzo w Trydencie. Wielokrotnie podróżował w latach 1610–1614 do północnych Włoch i w latach 1620–1622 do Bolonii, Florencji i Wenecji, gdzie zapoznał się z dziełami Correggia.

W roku 1626 został malarzem nadwornym arcyksięcia Leopolda V w Innsbrucku. W roku 1636 w pożarze rezydencji Ruhelust uległa zniszczeniu pracownia malarza wraz z całym jego mieniem. Z tego powodu przeniósł się w roku 1637 do Bressanone, gdzie wstąpił na służbę u księcia biskupa Wilhelma von Welsberga.

W ostatnich latach życia ufundował stypendia dla chętnych nauki młodzieńców. Został pochowany w kościele kolegiackim w Bressanone.

Marcin Teofil Polak tworzył głównie portrety i dzieła treści religijnej, w tym obrazy ołtarzowe i freski w kościołach Tyrolu.

• Autoportret, Tiroler Landesmuseum Ferdinandeum, Innsbruck, (ok. 1590)
• Koronacja Maryi, Kościół parafialny św. Wigiliusza, Spormaggiore, (1614)
• Obraz ołtarzowy i Ukrzyżowanie, Kościół parafialny w Mülln, (1623)
• Obrazy medalionowe, Kaplica Mariacka obok kościoła dworskiego w Innsbrucku, (1627)
• Fresk na kopule kościoła OO. Jezuitów, Innsbruck (1627; nie zachowane)
• Obrazy ołtarzowe na głównym i bocznym ołtarzu kościoła Serwitów, Innsbruck (1628)
• Dwa obrazy w bocznych ołtarzach, kościoła OO. Kapucynów, Innsbruck (ok. 1630)
• Autoportret, Tyrolskie Muzeum Krajowe Ferdinandeum, Innsbruck (1631)
• Obraz w głównym ołtarzu, kościół mariacki, Brixen (1638)
• Obrazy w bocznych ołtarzach, kościół parafialny św. Michała, Brixen (1638)

• Mathias Bersohn (1823-1908): Marcin Teofil Polak : malarz polski z pierwszej połowy 17 stulecia : Kraków : 1889
• Gertrud Pfaundler-Spat: Tirol-Lexikon. StudienVerlag, Innsbruck 2005, ISBN 978-3-7065-4210-4, S. 436.

• Mathias Bersohn: Marcin Teofil Polak : malarz polski z pierwszej połowy 17 stulecia (1889) w bibliotece Polona