Marian Jaeschke

Marian Stanisław Jaeschke
Data i miejsce urodzenia	12 grudnia 1904 ; Tartaków
Data i miejsce śmierci	9 lutego 1980 ; Łódź
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	malarstwo, rysunek
	Odznaczenia
	;
	Nagrody
	Nagroda Miasta Łodzi; Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (2-krotnie) Nagroda Prezesa Rady Ministrów

Marian Stanisław Jaeschke^[1](ur. 12 grudnia 1904 w Tartakowie^[2]^[3], zm. 9 lutego 1980^[4] w Łodzi^[3]) – polski artysta malarz.

Życiorys

Marian Jaeschke był synem Ludwika i Marii Jaechke. Ukończył 8-klasowe gimnazjum, szkołę Jarockiego i szkołę Weissa^[3] W latach 1924–1929 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Jego nauczycielami byli: W Jarocki i Wojciech Weiss, a także Felicjan Kowarski. Jaeschke przeniósł się w 1929 na ASP w Warszawie, na której uczył się u F. Kowarskiego i Leonarda Pękalskiego^[3].

Jaeschke w Warszawie uzyskał dyplom i uprawnienia pedagoga, działał w grupie Pryzmat^[5]^[6], której był współzałożycielem, uczestniczył w wystawach Instytutu Propagandy Sztuki i Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków, swoje prace wystawiał także Krakowie, Łodzi, Poznaniu^[3]. W 1937 uzyskał dyplom z malarstwa^[6] i wyjechał na stypendium do Paryża, Drezna i Berlina^[3].

Jeschke w powstaniu warszawskim utracił swój cały artystyczny dorobek, a po zakończeniu walki zbrojnej^[6] w 1944^[3] wywieziono go do Niemiec. Po zakończeniu II wojny przebywał w Bambergu, w którym tworzył i wystawiał rysunki^[6] w muzeum Alte Hofhaltung(inne języki)^[3]. W 1947 powrócił do Polski i zamieszkał w Łodzi, gdzie podjął pracę wykładowcy liternictwa i rysunku w Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, którą zapewnił mu Leon Ormezowski – pierwszy dyrektor szkoły. Od 1948 Jaeschke uczył malarstwa, a w okresie od 1958 do 1960 sprawował funkcję prorektora uczelni. Następnie został dziekanem Wydziału Tkaniny i Wydziału Ubioru oraz kierownikiem Studium Kształcenia Podstawowego. W 1974 przeszedł na emeryturę jako profesor nadzwyczajny uczelni^[6]. Był członkiem Okręgu Łódzkiego Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP)^[4].

Marian Jaeschke zmarł 9 lutego 1980. Jego pogrzeb odbył się 12 lutego 1980 na cmentarzu Doły w Łodzi^[4].

Sztuka

Marian Jaeschke był przedstawicielem postimpresjonizmu^[6], uprawiał malarstwo kolorystyczne^[5], malował głównie martwe natury, kompozycje, pejzaże oraz portrety. Tworzył również w technice rysunku^[6].

Przed II wojną światową wraz z F. Kowarskim i L. Pękalskim uczestniczył w malowaniu plafonów na Wawelu^[3]. Jaeschke uprawiał również malarstwo ścienne, jest współautorem polichromii w kościele Matki Boskiej Zwycięskiej w Łodzi zrealizowanej w latach 1952–1954 (współautorzy: Zdzisław Sikorski i Albin Łubniewicz), był odpowiedzialny za polichromię w nawie głównej oraz sgraffita w nawach bocznych^[3].

Odznaczenia i nagrody

Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”,
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
Złoty Krzyż Zasługi,
Honorowa Odznaka Miasta Łodzi^[4],
Nagroda Miasta Łodzi (1980) za całokształt działalności artystycznej w dziedzinie malarstwa^[7],
Nagroda Ministra Kultkury i Sztuki (2-krotnie^[4]),
Nagroda prezesa rady Ministrów (1937)^[8].

Przypisy

↑ BożenaB. Kowalska BożenaB., Polska awangarda malarska, 1945-1980: szanse i mity, Państwowe Wydawn. Naukowe, 1988, ISBN 978-83-01-07916-1 [dostęp 2022-09-23] (pol.).
↑ Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969 [dostęp 2022-09-23] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Marian Jaeschke – malarz, Polska, baza artystów Agra-Art [online], sztuka.agraart.pl [dostęp 2022-04-15] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Nekrologi, „Dziennik Popularny” (33 (9501)), 12 lutego 1980 .
↑ ^a ^b IgaI. Knysak IgaI., „Każdy człowiek zostawia swój ślad” – Andrzej Jocz o Teresie Tyszkiewicz, „TECHNE. Seria Nowa” (3), 2019, s. 215–222, DOI: 10.18778/2084-851X.07.11, ISSN 2084-851X [dostęp 2022-04-15] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Marian Jaeschke (1904–1980). Malarstwo, rysunek – archiwum Łódź-Art [online], lodz-art.eu [dostęp 2022-04-15] .
↑ Laureaci Nagrody Miasta Łodzi [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 2022-04-15] (pol.).
↑ H.M., Wystawa rysunku profesora Mariana Jaeschke (1904-1980), „Życie Uczelni – Biuletyn Informacyjny Politechniki Łódzkiej” (65 (6/2000)), docplayer.pl, grudzień 2000, ISSN 1425-4344 [dostęp 2022-04-16] .

[1] BożenaB. Kowalska BożenaB., Polska awangarda malarska, 1945-1980: szanse i mity, Państwowe Wydawn. Naukowe, 1988, ISBN 978-83-01-07916-1 [dostęp 2022-09-23] (pol.).

[2] Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969 [dostęp 2022-09-23] (pol.).

[:0-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Marian Jaeschke – malarz, Polska, baza artystów Agra-Art [online], sztuka.agraart.pl [dostęp 2022-04-15] .

[:1-4] Nekrologi, „Dziennik Popularny” (33 (9501)), 12 lutego 1980 .

[:2-5] IgaI. Knysak IgaI., „Każdy człowiek zostawia swój ślad” – Andrzej Jocz o Teresie Tyszkiewicz, „TECHNE. Seria Nowa” (3), 2019, s. 215–222, DOI: 10.18778/2084-851X.07.11, ISSN 2084-851X [dostęp 2022-04-15] .

[:3-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Marian Jaeschke (1904–1980). Malarstwo, rysunek – archiwum Łódź-Art [online], lodz-art.eu [dostęp 2022-04-15] .

[7] Laureaci Nagrody Miasta Łodzi [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 2022-04-15] (pol.).

[8] H.M., Wystawa rysunku profesora Mariana Jaeschke (1904-1980), „Życie Uczelni – Biuletyn Informacyjny Politechniki Łódzkiej” (65 (6/2000)), docplayer.pl, grudzień 2000, ISSN 1425-4344 [dostęp 2022-04-16] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Data i miejsce urodzenia	12 grudnia 1904 Tartaków
Data i miejsce śmierci	9 lutego 1980 Łódź
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	malarstwo, rysunek
Odznaczenia

Nagrody
Nagroda Miasta Łodzi Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (2-krotnie) Nagroda Prezesa Rady Ministrów