Mars-500 – eksperyment, który rozpoczął się w marcu 2009 roku i miał za zadanie przygotować ludzi do lotu na Marsa. Polegał on na przetrzymywaniu przez ponad 500 dni (stąd nazwa) 6 ochotników w zamknięciu, by zbadać ich psychikę[1]. Najpierw jednak ochotnicy spędzili w odosobnieniu 105 dni[2]. 3 czerwca 2010 rozpoczął się właściwy etap eksperymentu – symulacja pełnego, trwającego 520 dni lotu na Marsa. Izolacja zakończyła się 5 listopada 2011[3]. Projekt był realizowany w moskiewskim instytucie biologiczno-medycznym. Organizatorem były Rosja, ESA i Chiny.
Załoga
[edytuj | edytuj kod]W skład załogi wchodziło sześć osób[4]:
- Aleksiej Sitiow (Rosjanin, 38 lat, inżynier, dowódca)
- Suchrob Kamołow (Rosjanin, 32 lata, kardiochirurg)
- Aleksandr Smolejewski (Rosjanin, 33 lata, lekarz)
- Romain Charles (Francuz, 31 lat, inżynier)
- Diego Urbina (Włoch/Kolumbijczyk, 27 lat, inżynier)
- Wang Yue (Chińczyk, 26 lat, lekarz)
Za udział w eksperymencie każdy z Rosjan otrzymał 3 000 000 rubli (równowartość 300 000 złotych), podobne sumy otrzymali wszyscy pozostali uczestnicy[5].
Przygotowanie do eksperymentu
[edytuj | edytuj kod]Jednym z elementów przygotowań była nauka gry w szachy i udział w symultanie z Anatolijem Karpowem[6].
Instalacje
[edytuj | edytuj kod]Łączna kubatura symulatora wynosiła 550 m3[7].
Harmonogram
[edytuj | edytuj kod]W ramach eksperymentu zaplanowano symulacje określonych elementów lotu w następujących terminach:
- 2007 – 14–dniowy test[3]
- 2009 – 105–dniowy test[3]
- 3 czerwca 2010 – początek misji mającej trwać 500 dni[3]
- grudzień 2010 – awaria zasilania[8]
- 8 lutego 2011 – oddzielenie kapsuły od statku[8]
- 12 lutego 2011 – lądowanie na Marsie[8]
- 14 lutego 2011 – pierwszy spacer po Marsie[8]
- 5 listopada 2011 – powrót na Ziemię[3]
Zgodnie z planem, po 250 dniach statek kosmiczny dotarł na miejsce i zakotwiczył na orbicie Marsa. Następnie został wysłany trzyosobowy moduł badawczy, który wylądował na powierzchni planety. Pierwszym zadaniem ekipy marsjańskiego łazika było poszukiwanie wody i ochrona urządzeń przed deszczem meteorytów. Powrót na Ziemię zajął 240 dni[9].
Krytyka eksperymentu
[edytuj | edytuj kod]Peter Suedfeld z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej w Vancouver kwestionował wiarygodność eksperymentu. Według Suedfelda eksperyment nie posiadał kluczowego elementu psychologicznego, jak np. niemożność uzyskania pomocy w sytuacji krytycznej[10].
Amerykanie przeprowadzili podobne eksperymenty, pod nazwą HI-SEAS[11][12].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mars 500. [dostęp 2009-10-31].
- ↑ artykuł w The New York Times. [dostęp 2009-10-31].
- ↑ a b c d e Rozpoczyna się symulowany lot na Marsa
- ↑ Crew of 520-day isolation. [w:] «Mars-500» project Simulation of a manned flight to Mars [on-line]. SSC RF IBMP RAS. [dostęp 2011-07-04]. (ang.).
- ↑ Moskwa: imitacja lotu na czerwona planetę. [w:] PolskieRadio.pl [on-line]. 2010-06-03. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Egzamin z szachów w ramach projektu "Mars 500"
- ↑ The Isolation Facility. [w:] MARS-500 [on-line]. ESA, 2012-10-15. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ a b c d Piotr Kościelniak: Moskwa udaje Marsa. 03-02-2011. [dostęp 2011-02-04].
- ↑ Mars-500 wylądował. rp.pl, 12 lutego 2011. [dostęp 2011-02-12].
- ↑ Po co symulować „lot na Marsa”?
- ↑ Sześcioro badaczy opuściło "kopułę marsjańską". wyborcza.pl, 29.08.2016. [dostęp 2016-08-29].
- ↑ Kończy się symulowany pobyt naukowców na Marsie. rp.pl, 23.08.2016. [dostęp 2016-08-23].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona eksperymentu (ang. • ros.)
- Wiadomości na temat eksperymentu MARS-500. ESA. [dostęp 2015-01-04].