Mauna Kea, widok z Kohala (2005) | |
Państwo | |
---|---|
Stan | |
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
4205[1] m n.p.m. |
Wybitność |
4205 m |
Pierwsze wejście |
1823 |
Dane wulkanu | |
Rok erupcji |
2460 p.n.e.[1] |
Typ wulkanu | |
Aktywność | |
Położenie na mapie Hawajów | |
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego | |
19°49′15″N 155°28′06″W/19,820833 -155,468333 |
Mauna Kea (w języku hawajskim ‘biała góra’) – najwyższy wulkan archipelagu Hawajów, na wyspie Hawaiʻi, jeden z największych wulkanów na Ziemi. Szczyt wznosi się na wysokość 4205 m powyżej poziomu morza, 10 203 m od podstawy na dnie Oceanu Spokojnego, co jest największą wysokością względną na Ziemi, od podstawy do wierzchołka.
Mauna Kea zaczęła wyrastać z dna morskiego ok. 800 tysięcy lat temu. W ciągu ostatnich 10 tysięcy lat było kilka erupcji, ostatnia nastąpiła ok. 4500 lat temu[2]. Szczytowe partie wulkanu, zbudowane ze skał bazaltowych i andezytowych, przez 9–10 miesięcy w roku pokryte są śniegiem[3].
Doskonała przejrzystość powietrza i ciemne niebo sprawiają, że wierzchołek jest dogodnym miejscem do urządzenia obserwatoriów astronomicznych; jest ich pięć z 13 teleskopami. Są one użytkowane przez astronomów z wielu krajów. Pozwalają na obserwacje i badania promieniowania podczerwonego i mikrofal oraz na uzyskiwanie ostrych obrazów ciał niebieskich.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Mauna Kea. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-03-25]. (ang.).
- ↑ Mauna Kea. USGS Hawaiian Volcano Observatory. [dostęp 2012-10-08]. (ang.).
- ↑ Inne Hawaje, „Poznaj Świat”, XXXI, nr 364, kwiecień 1983, s. 29 .