| |
| Data i miejsce urodzenia |
23 maja 1874 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 lipca 1925 |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
._signature.jpg){kind=small}
| |
Maurycy (Ephraim Moses) Lilien (ur. 23 maja 1874 w Drohobyczu, Galicja, zm. 18 lipca 1925 w Badenweiler, Niemcy) – polsko-żydowski grafik, malarz, fotograf, ilustrator książkowy[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodzony w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Od wczesnej młodości interesował się rysunkiem. Z powodu złej sytuacji finansowej rodziny nie mógł ukończyć gimnazjum, ojca (tokarz drewna) nie było stać na kształcenie syna, był jednym z czworga rodzeństwa.
W gimnazjum pierwszy raz rysunku uczył go nauczyciel Stefanowicz. By pomóc rodzinie podjął pracę u lwowskiego malarza szyldów Schapiry[2]. Dzięki pomocy rodziny ukończył szkołę realną i podjął studia artystyczne (1889-1893) w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, na czele której stał Jan Matejko. Uczył się rysunku w pracowniach Floriana Cynka i Izydora Jabłońskiego. W czasie studiów poznał Tadeusza Okonia, Stanisława Sęka, Karola Maszkowskiego[2].
Znów z powodu braku pieniędzy przerwał studia i wrócił do Drohobycza. W 1894 dostał zamówienie na dyplom obywatelski dla Kornela Ujejskiego, za który otrzymał 50 złotych reńskich. Pieniądze te przeznaczył na kurs rysunku w Akademii Wiedeńskiej u prof. Krystiana Griepenkerla, jednak ponownie z powodów finansowych musiał wrócić do Drohobycza. Następnie podjął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, gdzie po 4 latach życia w niedostatku zaczął zarabiać jako ilustrator czasopisma Jugend. Szybko zyskał uznanie i rozpoczął współpracę z kolejnym czasopismem, Süddeutscher Postillon. W ciągu kilku lat stał się znany i zamożny[2]. Tworzył pod wpływem secesji. Artystycznie dojrzewał w klimacie Młodej Polski. Wykonał dziesiątki ilustracji do polskich oraz niemieckich czasopism. Ilustrował także Stary Testament. Był pierwszym artystą żydowskim, który swoją sztuką wspierał ruch syjonistyczny.
- Przykładowe prace Liliena
-
Potop -
Alegoria Szabatu -
Miedziany wąż -
Jakub i anioł -
Adam i Ewa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Raymond Glaser, Ephraim Moses Lilien (1874-1925), lilien.nl [zarchiwizowane 2014-08-20] (niderl.)..
- ↑ a b c Artur Schröder, E.M. Lilien, [w:] Katalog Wystawy E.M. Liliena Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie 1914., Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie, 1914, s. 5–17 [dostęp 2025-02-09].
