Maus (zamek)

Maus (Peterseck, Thurnberg, Deuernburg)
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia-Palatynat
Miejscowość	Sankt Goarshausen
Rozpoczęcie budowy	II połowa XIV w.
	Położenie na mapie Nadrenii-Palatynatu Maus (Peterseck, Thurnberg, Deuernburg)
	Położenie na mapie Niemiec Maus (Peterseck, Thurnberg, Deuernburg)
	50°10′18,8″N 7°41′45,6″E/50,171889 7,696000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Maus (także: Peterseck, Thurnberg, Deuernburg) – zamek położony nad doliną Renu i dzielnicą Wellmich miasta Sankt Goarshausen w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, zbudowany przez arcybiskupów Trewiru w drugiej połowie XIV w. Od 2002 objęty wpisem górnej doliny środkowego Renu na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Historia

Budowę zamku wznoszącego się na brzegu Renu ponad miastem Wellmich (obecnie dzielnica miasta Sankt Goarshausen) rozpoczął arcybiskup Trewiru Boemund II z Saarbrücken w latach 1355–1362, aby zabezpieczyć włości biskupie przeciwko hrabiom Katzenelnbogen^[1]^[2]. Zbudowano wówczas donżon, budynek mieszkalny, wieżę mieszkalną i mury^[1]. Następca Boemunda, Kuno II z Falkensteinu, rozbudował go^[1]^[2], dodając kolejne kondygnacje do budynków i rozbudowując wieżę mieszkalną^[1]. Zamek stał się ulubioną rezydencją Kunona, a następnie jego krewnego i zarazem kolejnego arcybiskupa Trewiru, Wernera z Falkensteinu^[1]^[2]. Po śmierci Wernera w 1418 zamek stracił na znaczeniu, stał się przedmiotem zastawów i przechodził z rąk do rąk, m.in. znajdował się w rękach członków rodu Nassau, przez pewien czas był siedzibą miejscowych urzędników. W 1719 był opisywany już jako opuszczony. W 1806 został sprzedany celem rozbiórki, ale zasadnicza konstrukcja przetrwała^[1]. Na początku XX w. wnętrza zostały odrestaurowane, z zachowaniem jednak wyglądu zewnętrznego^[1]^[2]. Pozostał w rękach prywatnych^[2].

Początkowo nosił nazwę Peterseck, potem także Deuernburg. Nazwa Maus (pol. mysz) pojawiła się w źródłach XVIII w.^[1] i prawdopodobnie wzięła się z opozycji do pobliskiego zamku Neukatzenelnbogen, potocznie nazywanego Katz (pol. kot)^[1]^[2].

Architektura

Kamienny zamek postawiono na planie zbliżonym do kwadratu o boku ok. 50 m. Zabudowania od południa zbudowano jako część mieszkalną z kaplicą, natomiast północne (obecnie zrujnowane) stanowiły budynki gospodarcze. Pomiędzy nimi znajduje się dziedziniec. Po wschodniej stronie (od strony zbocza) znajduje się mur o wysokości 10 m, w którego biegu wznosi się okrągła wieża o średnicy 8 m (jej zwieńczenie pochodzi z 1924). Po zachodniej stronie (od strony rzeki) wnosi się wieża mieszkalna na planie prostokąta, czterokondygnacyjna, niegdyś pełniąca funkcje reprezentacyjne^[1]^[2].

Wznosi się na skalistym zboczu doliny Renu prawie 100 m ponad Wellmich i jest oddzielony od stoku rowem wyciętym w skale^[2].

Galeria

Wellmich i zamek w XVII w.
Wellmich i zamek na przełomie XVIII i XIX w.
Zamek ponad doliną Renu
Plan zamku z 1914

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Maus. [w:] EBIDAT – Die Burgendatenbank [on-line]. [dostęp 2023-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-21)]. (niem.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Geschichte/Baubeschreibung. [w:] Burg Maus [on-line]. Burgverwaltung. [dostęp 2023-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-02)]. (niem.).

Linki zewnętrzne

Burg Maus. Burgverwaltung. [dostęp 2023-10-05]. (niem.).

[bd-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Maus. [w:] EBIDAT – Die Burgendatenbank [on-line]. [dostęp 2023-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-21)]. (niem.).

[bm-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Geschichte/Baubeschreibung. [w:] Burg Maus [on-line]. Burgverwaltung. [dostęp 2023-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-02)]. (niem.).

[1]

[2]