Ruiny kościoła MB Różańcowej w Medusze | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Powierzchnia |
17,23 km² |
Populacja • liczba ludności • gęstość |
|
Nr kierunkowy |
03431 |
Kod pocztowy |
77145 |
Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego | |
Położenie na mapie Ukrainy | |
49°08′56″N 24°48′36″E/49,148889 24,810000 |
Meducha (ukr. Медуха) – wieś na Ukrainie, w rejonie halickim obwodu iwanofrankiwskiego, nad Gniłą Lipą. Wieś liczy 442 mieszkańców. Przez miejscowość przebiega droga terytorialna T0903.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki o Medusze pochodzą z XV w.[1]. W II Rzeczypospolitej miejscowość początkowa była siedzibą gminy jednostkowej Meducha w powiecie stanisławowskim województwa stanisławowskiego. Od 1 sierpnia 1934 r. weszła w skład nowo utworzonej gminy zbiorowej gminy Delejów[2].
W 1931 r. liczyła 354 zagród i 1756 mieszkańców, z których ponad 1200 było Polakami. Miały tutaj miejsce zbrodnie nacjonalistów ukraińskich na polskiej ludności cywilnej w okresie II wojny światowej. W 1944 r. w czasie trzech napadów członkowie OUN - UPA zamordowali 58 Polaków[3]. Większość ludności polskiej (około 1300 osób) udało się ocalić dzięki akcji miejscowego proboszcza, Piotra Zawory, który zorganizował specjalny transport wiernych do jego rodzinnej wsi, Wysokiej k. Łańcuta[4].
Urodzeni w Medusze
[edytuj | edytuj kod]We wsi urodził się Dmytro Witowski – ukraiński polityk, dowódca UHA, państwowy sekretarz spraw wojskowych Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (ZURL), kapitan Ukraińskich Strzelców Siczowych (USS).
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Kościół rzymskokatolicki parafialny pw. Matki Bożej Różańcowej w Medusze[5].
Kościół w Medusze
[edytuj | edytuj kod]W 1464 część wsi została nabyta przez arcybiskupa Grzegorza z Sanoka – metropolitę lwowskiego. W późniejszych latach arcybiskupi nabyli pozostałą część wsi, która pozostawała w ich rękach aż do XX w. Początkowo Meducha należała do parafii w Konkolnikach. W 1794 pojawiły się plany utworzenia tu samodzielnej parafii, lecz dopiero w 1918 powstała samodzielna ekspozytura parafialna, a w 1925 samodzielna parafia w ramach dekanatu konkolnickiego. Pierwsza parafia w Medusze została ufundowana przez miejscową szlachtę zagrodową, a swoje święcenia otrzymała w roku 1870. Dzięki pomocy arcybiskupa Józefa Bilczewskiego oraz zaangażowaniu parafian, w latach 1912 – 1913 wybudowano nowy kościół. Część malowideł zdobiących nową świątynię dotrwała do dnia dzisiejszego. Kościół rzymskokatolicki w Medusze został zamknięty w 1945 (po wyjeździe ks. Piotra Zawory) i w okresie ZSRR pełnił rolę magazynu. Obecnie znajduje się w stanie ruiny[1].
-
Kościół Matki Bożej Różańcowej w 1930
-
Kościół w 2011
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kościół parafialny pw. Matki Bożej Różańcowej w Medusze. Blog Fundacji Pomoc Polakom na Podolu, Wołyniu, Pokuciu i Bukowinie, 16 kwietnia 2012. [dostęp 2017-06-11].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 14 lipca 1934 r. o podziale powiatu stanisławowskiego w województwie stanisławowskiem na gminy wiejskie. (Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 564)
- ↑ Henryk Komański , Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański , Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939–1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 700-702, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .
- ↑ Wysoka k. Łańcuta : studia, szkice i materiały z dziejów parafii i miejscowości / pod redakcją Adama Szala i Sławomira Zycha. Wysoka, Przemyśl, Wydawnictwo Archidiecezji Przemyskiej, 2014
- ↑ Kościół parafialny pw. Matki Bożej Różańcowej w Medusze
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Skrabski, Kościół parafialny p.w. Matki Bożej Różańcowej w Medusze w Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, Kraków 2002, t. 10. seria: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I.
- Meducha, wś, pow. buczacki [w] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, Warszawa : Filip Sulimierski i Władysław Walewski, 1885, t. VI : Malczyce — Netreba, s. 230.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Meducha, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 230 .
- Meducha na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
- Медухівська сільська рада (ukr.)
- Meducha na mapie Google