miejscowość i gmina | |||
Widok z lotu ptaka na centrum miasta z katedrą | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Region | |||
Departament | |||
Okręg | |||
Kod INSEE |
48095 | ||
Powierzchnia |
36,56 km² | ||
Populacja (2019) • liczba ludności |
| ||
• gęstość |
337 | ||
Kod pocztowy |
48000 | ||
Plan gminy Mende | |||
Położenie na mapie Francji | |||
Położenie na mapie Europy | |||
Położenie na mapie Oksytanii | |||
Położenie na mapie Lozère | |||
44°31′N 3°30′E/44,517763 3,502868 | |||
Strona internetowa |
Mende (wym. [mɑ̃də]) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Oksytania, w departamencie Lozère. W 2019 roku populacja gminy wynosiła 13 147 mieszkańców[1]. Mende położone jest w górach Masywu Centralnego. Przez teren gminy przepływa rzeka Lot[2].
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Położenie
[edytuj | edytuj kod]Mende położone jest w południowej części kraju, nad rzeką Lot[2], w systemie górskim Masyw Centralny. Leży w departamencie Lozère, w regionie Oksytania[3]. Otoczone przez Park Narodowy Sewennów (na południu) oraz przez trzy parki regionalne: Parc naturel régional de l'Aubrac (na północnym zachodzie), Parc naturel régional des Grands Causses (na południowych zachodzie) i Parc naturel régional des Monts d'Ardèche (na wschodzie). Część Parku Narodowgo Sewennów oraz parku naturalnego Parc naturel régional des Grands Causses jest częścią śródziemnomorskiego rolniczo-pasterskiego krajobrazu kulturowego Causses i Sewenny, wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO[4]. W gminie znajduje się szczyt Mont Mimat o wysokości 1070 m n.p.m.[5].
Klimat
[edytuj | edytuj kod]Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Średnie temperatury w dzień [°C] | 7.1 | 8.7 | 12.6 | 15.2 | 19.6 | 23.7 | 26.6 | 26.7 | 21.8 | 17.0 | 10.9 | 7.0 | 16,4 |
Średnie dobowe temperatury [°C] | 2.9 | 3.7 | 6.9 | 9.3 | 13.3 | 17.0 | 19.3 | 19.2 | 15.1 | 11.5 | 6.6 | 3.1 | 10,7 |
Średnie temperatury w nocy [°C] | -1.3 | -1.3 | 1.1 | 3.5 | 7.0 | 10.2 | 12.0 | 11.7 | 8.4 | 5.9 | 2.2 | -0.7 | 4,9 |
Opady [mm] | 60.4 | 50.3 | 49.1 | 78.9 | 84.3 | 69.8 | 52.0 | 63.2 | 90.4 | 85.6 | 93.5 | 68.6 | 846 |
Średnia liczba dni z opadami | 8.9 | 7.5 | 7.6 | 9.9 | 9.5 | 7,8 | 6.0 | 7.2 | 8.0 | 9.3 | 10.1 | 9.2 | 101 |
Źródło: meteofrance.fr[6] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, 1991–2020, wysokość 710 m n.p.m., 117 km od morza) |
Demografia
[edytuj | edytuj kod]W 2019 roku populacja gminy wynosiła 13 147 mieszkańców[1], w 2018 roku liczyła 12 227, z czego 1322 (10,8% populacji) to są cudzoziemcy[7].
Transport
[edytuj | edytuj kod]Główną drogą jest droga krajowa N88 oraz kilka dróg regionalnych (D806, D42, D25). N88 biegnąca z Saint-Etienne łączy autostradę A75 na zachodzie oraz autostradę A7 na wschodzie.
W miejscowości funkcjonuje transport autobusowy przewoźnika Transports Urbains Mendois (TUM)[8][9] – autobusy i mikrobusy. Lokalna stacja kolejowa Gare de Mende obsługuje połączenia regionalne TER Occitanie wzdłuż linii kolejowej Ligne du Monastier à La Bastide-Saint-Laurent-les-Bains[10].
Najbliższymi międzynarodowymi portami lotniczymi są:
- port lotniczy Marsylia, oddalony o ok. 180 km na południowy wschód
- port lotniczy Lyon-Saint-Exupéry, oddalony o ok. 180 km na północny wschód
Oba porty lotnicze mają połączenie z polskim lotniskiem Kraków-Balice. Nieopodal gminy znajduje się lokalne lotnisko Mende – Brenoux[10].
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W miejscowości funkcjonuje 764 firm[11]. Podział na sektory gospodarki względem pracujących mieszkańców kształtuje się następująco:
- rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo: 0,9%[11]
- przemysł: 6,2%[11]
- budowa: 7,5%[11]
- handel, transport, różne usługi: 65,6%[11]
- administracja publiczna, edukacja, zdrowie: 19,9%[11].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Znajduje się tu 29 zabytków i inne atrakcje turystyczne np.:
- gotycka katedra Notre-Dame-et-Saint-Privat budowana od 1369 roku[12]
- kościół św. Gerwazego i Protazego
- kaplica Białych Pokutników (fr. Chapelle des Pénitents Blancs) z 1657 roku[13]
- most Notre-Dame de Mende z XII wieku[14]
- Muzeum Gévaudan w Mende
- Ratusz w Mende (fr. Hôtel de ville) z XVIII wieku[15]
- Plac Republiki (fr. Place de la République)
- Plac Chaptala (fr. Place Chaptal)
- Plac Urbana V (fr. Place Urbain V)
- Hôtel de préfecture de la Lozère z XVIII wieku[16]
- wieża Tour des Pénitents z XII wieku[17]
-
Plac Republiki (fr. Place de la République), jeden z placów w Mende
-
Plac Chaptala (fr. Place Chaptal)
-
Plac Urbana V (fr. Place Urbain V)
-
Ratusz w Mende (2007)
-
Katedra w Mende
-
Most Notre-Dame na rzece Lot
-
Deptak Rue de la République oraz zabytkowa wieża Tour des Pénitents w tle
-
Spływy kajakowe na rzece
Sport
[edytuj | edytuj kod]Pod względem liczby licencjobiorców i organizowanych imprez w przeliczeniu na jednego mieszkańca, Mende dwukrotnie zostało wybrane najbardziej sportowym miastem Francji przez dziennik L’Équipe (w 1988 i 1998 roku oraz finalista w 2011 roku). Jest jednym z nielicznych miast we Francji, które dwukrotnie zdobyło to wyróżnienie[18].
Kluby sportowe
[edytuj | edytuj kod]Kluby sportowe w miejscowości:
Imprezy sportowe
[edytuj | edytuj kod]W Mende kilkakrotnie przebiegała trasa Tour de France[19]:
Edycja | Etap |
---|---|
1995 | 12 etap (Saint-Étienne – Mende) |
2005 | 18 etap (Albi – Mende) |
2010 | 12 etap (Bourg-de-Péage – Mende) |
2015 | 14 etap (Rodez – Mende) |
2018 | 14 etap (Saint-Paul-Trois-Châteaux – Mende) |
2022 | 14 etap (Saint-Étienne – Mende) |
W miejscowości co roku organizowany jest półmaraton "Marvejols-Mende"[20] oraz Trèfle lozérien , wyścigi motorowe enduro[21].
Inne
[edytuj | edytuj kod]Niedaleko miejscowości funkcjonuje ośrodek narciarski Prat Peyrot .
Z Mende pochodzi :
- Marion Buisson, francuska lekkoatletka, specjalizująca się w skoku o tyczce
- Brigitte Guibal, francuska kajakarka
- Christophe Laurent, francuski kolarz
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Populations légales 2019. INSEE. [dostęp 2017-06-26]. (fr.).
- ↑ a b Rivière Le Lot. Annuaire-Mairie.fr. [dostęp 2017-06-26]. (fr.).
- ↑ Commune de Mende (48095) – insee.fr
- ↑ The Causses and the Cévennes, Mediterranean agro-pastoral Cultural Landscape. UNESCO.org. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).
- ↑ LA CROIX DU MONT-MIMAT (Mende) – Office de tourisme Mende – Cœur de Lozère
- ↑ Mende Ville – Fiche climatologique. (fr.).
- ↑ IMG1A – Population par sexe, âge et situation quant à l'immigration en 2018 Commune de Mende (48095) – insee.fr
- ↑ Tarifs – TUM Mende – tum-mende.fr
- ↑ Bochure TUM – tum-mende.fr
- ↑ a b Accès – Ville de Mende. Par le rail – mende.fr
- ↑ a b c d e f Insee, Caractéristiques des établissements fin 2018 – Commune de Mende (48095) [online] .
- ↑ Cathédrale Notre-Dame et Saint-Privat – pop.culture.gouv.fr
- ↑ Ancienne chapelle des Pénitents Blancs – pop.culture.gouv.fr
- ↑ Pont Notre-Dame – pop.culture.gouv.fr
- ↑ Hôtel de ville – pop.culture.gouv.fr
- ↑ Préfecture – pop.culture.gouv.fr
- ↑ Tour des Pénitents – pop.culture.gouv.fr
- ↑ Site de la mairie précisant le caractère unique de cette performance. Information valable en mars 2007.
- ↑ Mende dans le Tour de France – ledicodutour.com
- ↑ Home page – marvejols-mende.org
- ↑ Site officiel du Trèfle Lozérien AMV
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Informacja turystyczna Mende (fr. • niderl. • niem. • ang. • hiszp. • wł.)