Mięsień rzęskowy (łac. musculus ciliaris) – mięsień zbudowany z włókien okrężnych, promienistych i podłużnych wchodzący w skład ciała rzęskowego[1]. Zmiana napięcia mięśni rzęskowych powoduje zmianę kształtu (uwypuklenia) soczewki oka.
Włókna południkowe mięśnia są położone bardziej zewnętrznie – jest to tzw. mięsień Brückego. Włókna okrężne są położone wewnętrznie – mięsień Müllera[2]. Włókna łączą się z soczewką poprzez tzw. więzadełka rzęskowe Zinna tworząc razem obwódkę rzęskową[2].
Skurcz mięśni Brückego, czyli zewnętrznie położonych włókien południkowych, powoduje napięcie więzadełek Zinna. Soczewka wtedy staje się bardziej płaska, co pozwala na widzenie w dali. Z kolei skurcz mięśni Müllera, wewnętrznie położonych włókien okrężnych, powoduje ich rozluźnienie, soczewka dzięki swojej strukturze staje się bardziej wypukła i pozwala na ostre widzenie w bliży[2].
Mięsień rzęskowy jest mięśniem gładkim unerwionym autonomicznie i pracującym cały czas. Nerwami kierującymi akomodacją do bliży (mięśniem Müllera – okrężnym) są włókna przywspółczulne[3] pozazwojowe pochodzące ze zwoju rzęskowego (włókna przedzwojowe pochodzą z jądra przywspółczulnego nerwu okoruchowego)[4].
Nazwa eponimiczna włókien południkowych mięśnia rzęskowego upamiętnia austriackiego fizjologa Ernsta Wilhelma von Brücke[5], natomiast nazwa włókien okrężnych – niemieckiego anatoma Heinricha Müllera, podobnie jak również nazywany mięśniem Müllera mięsień oczodołowy[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Chapter 1. Anatomy & Embryology of the Eye. W: Paul Riordan-Eva, Daniel Vaughan, John P. Whitcher, Taylor Asbury: Vaughan Asbury's general ophthalmology. New York: Lange medical books/McGraw-Hill Medical Pub. Division, 2008. ISBN 978-0-07-144314-2.
- ↑ a b c Jerzy Walocha: Anatomia Prawidłowa Człowieka. T. IV: Głowa i Szyja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 110-113. ISBN 978-83-233-3581-8.
- ↑ Adam Bochenek: Anatomia Człowieka. T. V: Układ nerwowy obwodowy. Układ nerwowy autonomiczny. Powłoka wspólna. Narządy zmysłów. Warszawa: Polski Zakład Wydawnictw Lekarskich, 2018, s. 553. ISBN 978-83-200-3258-1.
- ↑ Jerzy Walocha: Anatomia Prawidłowa Człowieka. T. IV: Głowa i Szyja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 124. ISBN 978-83-233-3581-8.
- ↑ Gołąb 1974 ↓, s. 22.
- ↑ Gołąb 1974 ↓, s. 70.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bogusław Gołąb , Słownik eponimów morfologicznych, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1974 .