Mic Sokoli

Popiersie Mica Sokoliego
Data i miejsce urodzenia	1839 Fang, Imperium Osmańskie
Data i miejsce śmierci	20 kwietnia 1881 Slivovë
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Mic Sokoli (ur. 1839 we wsi Fang k. Gjakove, zm. 20 kwietnia 1881 we wsi Slivovë k. Ferizaju^[1]) – albański działacz narodowy i organizator ruchu powstańczego w Kosowie.

Był synem Sokola Ramy, jednego z organizatorów powstań antyosmańskich w Kosowie, w proteście przeciwko reformom Tanzimatu^[2]. W 1855, kiedy miał 16 lat Mic Sokoli po raz pierwszy wziął udział w bitwie z Czarnogórcami^[2]. W wieku 18 lat znalazł się pod opieką Sulejmana Vokshiego, który uczył go umiejętności walki i przetrwania w trudnym terenie górskim. Kilka lat później sformował własny oddział, na czele którego walczył przeciwko Turkom i Czarnogórcom^[1]. W kwietniu 1880 walczył z Czarnogórcami w rejonie Hoti i Grudy^[2]. Po powstaniu Ligi Prizreńskiej był jednym z najbardziej doświadczonych dowódców albańskich. Otrzymał dowództwo nad ugrupowaniem liczącym 3000 ludzi i na ich czele wziął udział w walkach przeciwko osmańskiemu korpusowi ekspedycyjnemu Mehmeda Ali Paszy. Po zajęciu Prisztiny przez Turków, Sokoli atakował niewielkie oddziały tureckie operując z gór Germia. W czasie bitwy pod Slivove w kwietniu 1881, podległy mu oddział był ostrzeliwany przez turecką armatę z umocnionej pozycji, a próba jej zdobycia zakończyła się niepowodzeniem i doprowadziła do śmierci kilkunastu bojowników^[2]. Sokoliemu, który był ranny udało się podkraść blisko pozycji wroga, po czym zasłonił własną piersią lufę armaty i doprowadził do jej upadku ze skały. Wystrzał z działa rozerwał ciało Sokoliego^[1].

Był żonaty, miał dwoje dzieci.

W okresie dyktatury komunistycznej Mic Sokoli otrzymał tytuł Bohatera Ludu, a jego dom w Tropoji został przekształcony w muzeum. Sulejman Krasniqi poświęcił Sokoliemu jedną ze swoich powieści. Ostatnie chwile albańskiego bohatera upamiętnia obraz autorstwa Sali Shijaku. Imię Sokoliego noszą ulice w Tiranie (dzielnica 21 Dhjetori), Peji, Gjakove, Ferizaju i w Mitrowicy.

• Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 418. ISBN 978-1-78076-431-3.
• Sulejman Krasniqi: Mic Sokoli : roman. Tirana: Naim Frashëri, 1979. Brak numerów stron w książce