generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia |
9 stycznia 1922 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 lutego 2010 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1949–1988 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
zastępca szefa WSW ds. politycznych, zastępca dowódcy Marynarki Wojennej PRL ds. politycznych, I zastępca Szefa GZP WP, minister ds. kombatantów, prezes Urzędu do spraw Kombatantów |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Mieczysław Grudzień (ur. 9 stycznia 1922 w Majkach Małych, zm. 17 lutego 2010 w Warszawie[1]) – kontradmirał i generał dywizji Wojska Polskiego. Działacz państwowy i partyjny, I zastępca szefa Głównego Zarządu Politycznego WP (1971–1972), członek Komitetu Centralnego PZPR, minister ds. kombatantów (1972–1981), wiceprezes Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (1974–1990).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stefana i Józefy. Krótko po urodzeniu znalazł się wraz z rodziną w Belgii i Francji, gdzie pracował jako górnik. Działał w ruchu oporu w okresie II wojny światowej. Był założycielem polonijnego Związku Młodzieży Polskiej „Grunwald” oraz członkiem Francuskiej Partii Komunistycznej. Po powrocie do Polski pracował w aparacie partyjnym Polskiej Partii Robotniczej (do której wstąpił w 1946)[2]. Od maja 1949 był żołnierzem zawodowym Wojska Polskiego[3]. Odbył roczne przeszkolenie w Wyższej Szkole Oficerów Politycznych w Rembertowie. W latach 1950–1951 zastępca dowódcy 70 pułku artylerii haubic w Gnieźnie, a w latach 1951–1952 zastępca komendanta Centrum Wyszkolenia Kwatermistrzowskiego w Poznaniu. W latach 1955–1956 ukończył wyższy kurs akademicki w Akademii Politycznej w Moskwie[3], a w 1962 w systemie zaocznym studia w Wojskowej Akademii Politycznej w Warszawie, uzyskując dyplom magistra. Pełnił wiele kierowniczych funkcji w aparacie politycznym Wojska Polskiego, był m.in. szefem Wydziału Politycznego Głównego Zarządu Tyłów WP oraz szefem Zarządu Politycznego Instytucji Centralnych Ministerstwa Obrony Narodowej (1953–1956). Następnie był szefem Zarządu Politycznego Wojskowej Służby Wewnętrznej MON (1957–1965) – od 1962 w randze zastępcy szefa Wojskowej Służby Wewnętrznej MON ds. politycznych (kolejno gen. Aleksandra Kokoszyna i gen. Teodora Kufla). Od 1965 zajmował stanowisko zastępcy dowódcy Marynarki Wojennej ds. politycznych (1965–1968). Od 1968 był zastępcą szefa Głównego Zarządu Politycznego WP, a od 1971 I zastępcą szefa Głównego Zarządu Politycznego WP. W październiku 1967 został uchwałą Rady Państwa mianowany kontradmirałem w korpusie oficerów politycznych. Nominację otrzymał w Belwederze z rąk przewodniczącego Rady Państwa Edwarda Ochaba. W październiku 1971 mianowany generałem dywizji. Akt nominacyjny odebrał z rąk przewodniczącego Rady Państwa Józefa Cyrankiewicza.
W latach 1972–1981 pełnił funkcję ministra ds. kombatantów w kolejnych rządach Piotra Jaroszewicza, i Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha oraz Edwarda Babiucha, Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego. Odwołany przez Sejm PRL w październiku 1981, pozostał na czele resortu (Urzędu do Spraw Kombatantów) jako kierownik urzędu. W czerwcu 1982 nastąpiły przekształcenia w administracji rządowej, Urząd utracił status organu naczelnego (pozostał urzędem centralnym); Grudzień ponownie stanął na jego czele jako prezes (w randze podsekretarza stanu), ale nie wchodził już w skład Rady Ministrów. Kierował Urzędem do jego likwidacji 24 października 1987. Z dniem 5 lipca 1988 zakończył zawodową służbę wojskową i przeszedł w stan spoczynku.
Wielokrotnie był członkiem instancji partyjnych na różnych szczeblach w wojsku. Od 1968 był wybierany na czterech kolejnych zjazdach PZPR (1968, 1971, 1975, 1980) w skład centralnych władz partyjnych, był członkiem Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR (1968–1971), zastępcą członka Komitetu Centralnego PZPR (1971–1975) i członkiem KC PZPR (1975–1981). W latach 1974–1983 członek Prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, w latach 1974–1990 wiceprezes Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. W sierpniu 1984 wszedł w skład Obywatelskiego Komitetu Obchodów 40. Rocznicy Powstania Warszawskiego.
25 lutego 2010 pochowany bez asysty wojskowej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera EII-2-4)[4]. W pogrzebie wzięli udział współtowarzysze służby i pracy m.in. b. I sekretarz KC PZPR Stanisław Kania, b. członek Biura Politycznego KC PZPR gen. broni w st. spocz. Józef Baryła oraz b. wiceminister spraw wewnętrznych gen. dyw. w st. spocz. Lucjan Czubiński.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Mieszkał w Warszawie. Żonaty z Teresą Grudzień (1924-2001)[4]. Był bratem Zdzisława Grudnia – działacza PZPR, w latach 70. członka Biura Politycznego KC PZPR i I sekretarza KW PZPR w Katowicach.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Budowniczych Polski Ludowej (1979)
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1972)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal 10-lecia Polski Ludowej
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)[5]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1973)[6]
- Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
- Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
- Medal im. Ludwika Waryńskiego (1986)[7]
- Złota Odznaka Honorowa Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- Odznaka „Za Zasługi dla ZBoWiD”
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1972)[8]
- Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (1974)[9]
- Honorowa Odznaka 30-lecia PPR (1972)[10]
- Order Czerwonego Sztandaru (Czechosłowacja, 1971)
- Medal „Za umacnianie Przyjaźni Sił Zbrojnych” III klasy (Czechosłowacja)
- Krzyż Oficerski Orderu Legii Honorowej (Francja)
- Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki)
- Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki)
- Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki)
- Honorowa odznaka Radzieckiego Komitetu Weteranów Wojny (Związek Radziecki, 1972)[11]
- Honorowy Medal Międzynarodowej Federacji Bojowników Ruchu Oporu (1986)[12]
- inne medale i odznaczenia pamiątkowe, jubileuszowe, organizacyjne, regionalne i zagraniczne
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mieczysław Grudzień [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2019-03-18] .
- ↑ Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-03-17].
- ↑ a b Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-03-17].
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ Uroczyste posiedzenie Prezydium Rady Naczelnej ZBoWiD [w:] "Dziennik Bałtycki", nr 177, 26 lipca 1984, s. 2.
- ↑ Medale "Za Zasługi dla Obronności Kraju" dla członków rządu [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 241, 11 października 1973, s. 2.
- ↑ Życie Partii, styczeń – marzec 1987, s. 55.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 7, 30 kwietnia 1972, s. 7.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej miasta Łodzi, nr 12, 24 września 1974, s. 1
- ↑ Spotkanie z Radą Wojskową MON [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 41, 18 lutego 1972, s. 1-2.
- ↑ Delegacja polskich kombatantów w Moskwie, "Trybuna Robotnicza", nr 296, 13 grudnia 1972, s. 2.
- ↑ W Warszawie trwa posiedzenie Biura FIR [w:] „Dziennik Polski", 11 września 1986, s. 1.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Cz. Ciesielski, Polska Marynarka Wojenna, 1918-1980: zarys dziejów, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1992
- Leszek Grot, Tadeusz Konecki, Edward Nalepa, Pokojowe dzieje Wojska Polskiego, Wojskowy Instytut Historyczny im. Wandy Wasilewskiej, Warszawa 1988
- H.P. Kosk, Generalicja polska, tom I, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 1999
- J. Królikowski, Admirałowie Polskiej Marynarki Wojennej 1945-2004, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004
- J. Królikowski, Generałowie i Admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010
- Kto jest kim w Polsce 1984. Informator biograficzny, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984
- T. Mołdawa, Ludzie Władzy 1944-1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991
- Walter Pater , Admirałowie 1918-2005. Słownik biograficzny, Gdynia: Wyd. Muzeum Marynarki Wojennej, 2006, ISBN 83-88698-60-5 .