Mikołaj Orłowski

Junosza
Data śmierci	1549
Ród	Orłowscy herbu Junosza
Wojny i bitwy	Bitwa pod Obertynem (1531)
Administracja	podkomorzy łęczycki, sędzia ziemski dobrzyński

Mikołaj Orłowski herbu Junosza (zm. 1549) – rotmistrz obrony potocznej, podkomorzy łęczycki.

Pochodził ze szlacheckiej rodziny Orłowskich herbu Junosza. Był dworzaninem królewskim. Należał do stronników i współpracowników Jana Tarnowskiego, służbę u hetmana rozpoczął w 1522. Osiedlił się na Rusi, posiadał tam duży majątek (9 wsi). W latach 1526–1531 był rotmistrzem jazdy obrony potocznej. W 1531 wziął udział w odwetowej wyprawie hetmana Jana Tarnowskiego na Pokucie, przeciw hospodarowi mołdawskiemu Rareszowi. W tej kampanii dowodził 250-konną chorągwią jazdy, jego poczet rotmistrzowski liczył 21 jeźdźców. Walczył w bitwie pod Obertynem (22 sierpnia 1531). Jego chorągiew wchodziła w skład hufu walnego, który przeprowadził rozstrzygającą szarżę na wojska mołdawskie.

Przed 1541 został marszałkiem dworu hetmańskiego w Tarnowie^[1]. Po 1546 otrzymał nominację na podkomorzego łęczyckiego. W dniu 22 czerwca 1549 r. Zygmunt August nadał podkomorstwo Stanisławowi Lasockiemu, opróżnione po śmierci Mikołaja Orłowskiego^[2].

Zmarł w 1549, został pochowany w kolegiacie w Sandomierzu. Hetman Tarnowski ufundował swemu bliskiemu współpracownikowi i stronnikowi nagrobek i marmurowy posąg^[3]. Zmarły został przedstawiony zgodnie z renesansową konwencją jako śpiący, w pełnej zbroi płytowej, żłobkowanej, ale z odsłoniętą głową, wspartą na prawej ręce. W lewej dłoni trzyma rękojeść obnażonego miecza. W górnym rogu płyty został wyobrażony rycerski hełm z przyłbicą^[4]. Na nagrobku widnieje napis w języku łacińskim^[5]:

{{Cytat}} Gołe linki: "treść".

• Marek Plewczyński, Obertyn 1531, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994.