| |||||
Dewiza: Peace, Unity, Liberty (Pokój, jedność, wolność) | |||||
Hymn: Patriots of Micronesia (Patrioci Mikronezji) | |||||
Ustrój polityczny | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Data powstania | |||||
Prezydent | |||||
Powierzchnia |
702 km² | ||||
Populacja (2017) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
148 os./km² | ||||
Kod ISO 3166 |
FM | ||||
Waluta |
dolar amerykański (USD) | ||||
Telefoniczny nr kierunkowy |
+691 | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod samochodowy |
FMS | ||||
Kod samolotowy |
V6 | ||||
Strefa czasowa |
UTC od +10 do +11 | ||||
Język urzędowy | |||||
PKB (2023) • całkowite • na osobę |
|||||
PKB (PSN) (2023) • całkowite • na osobę |
| ||||
Położenie na mapie |
Mikronezja, Sfederowane Stany Mikronezji (ang. Micronesia, Federated States of Micronesia) – państwo na Oceanie Spokojnym, obejmujące większą część wysp Mikronezji. Używana jest także błędna nazwa Federacja Mikronezji.
Mikronezja była w przeszłości Powierniczymi Wyspami Pacyfiku – obszarem powierzonym przez ONZ administracji Stanów Zjednoczonych. W roku 1979 Mikronezja przyjęła konstytucję, a w 1986, na mocy Porozumienia o wolnym stowarzyszeniu, uzyskała niepodległość.
Ustrój polityczny
[edytuj | edytuj kod]Konstytucja z roku 1979 zapewnia Mikronezji niezależność rządu, a obywatelom tego kraju gwarantuje pełnię praw politycznych i swobód obywatelskich. W jednoizbowym Kongresie zasiada 14 członków wybieranych w głosowaniu powszechnym. Czterech senatorów – po jednym z każdego stanu – sprawuje czteroletnie kadencje, pozostałych 10 reprezentuje podzielone według liczby ludności okręgi jednomandatowe, są oni wybierani na okres 2 lat. Władzę wykonawczą sprawują prezydent i wiceprezydent, którzy są wyznaczani spośród czterech stanowych senatorów również na czteroletni okres – ich miejsca w Kongresie zajmują wówczas deputowani wyłaniani w wyborach specjalnych. Prezydenta wspiera wyznaczony rząd. Oficjalnie nie ma partii politycznych.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W skład Sfederowanych Stanów Mikronezji wchodzą cztery stany:
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Mikronezja składa się z 607 wysp rozciągających się na długości 2900 km wzdłuż archipelagu Karolinów na wschód od Filipin. Cztery grupy wysp składowych to: Yap, Chuuk (do stycznia 1990 Truk), Pohnpei (do listopada 1984 Ponape) oraz Kosrae. Stolicą państwa jest Palikir, leżący na Pohnpei. Linia brzegowa ma długość 6112 km, a najwyższym punktem jest liczący 782 m n.p.m. Mount Nanlaud.
Mikronezja leży w strefie klimatów tropikalnych z równomiernymi, dość wysokimi temperaturami w ciągu roku. Opady deszczu są tu bardzo obfite. Pohnpei, z opadami rocznymi rzędu 8,4 m, jest jednym z najwilgotniejszych miejsc na świecie. Cyklicznie występują tu jednak pory suche: gdy El Niño przemieszcza się w rejon zachodniego Pacyfiku, wody gruntowe opadają bardzo znacząco. W ciągu roku dużym niebezpieczeństwem, zwłaszcza dla nisko osadzonych atoli, są tajfuny.
Religia
[edytuj | edytuj kod]Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center[3][4]:
- katolicy: 52,7% Osobny artykuł:
- protestanci: 41,7%
- wyznawcy tradycyjnych religii plemiennych: 2,7%
- inni chrześcijanie: 1,0% (w tym mormoni i świadkowie Jehowy) Osobny artykuł:
- ateiści: 0,9%
- buddyści: 0,4%
- wyznawcy innych religii: 0,6%.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Przodkowie dzisiejszych Mikronezyjczyków osiedlili się w tym rejonie już 4000 lat temu. Rozproszone, prymitywne osady stopniowo ewoluowały w kierunku bardziej spójnej ekonomicznie i religijnie cywilizacji skoncentrowanej na wyspie Yap. Od V do XV wieku położony opodal Pohnpei zespół sztucznych wysepek połączonych siecią kanałów był siedzibą dynastii Saudeleur, która swoim panowaniem obejmowała blisko 25 000 ludności. Nan Madol z powodu swojej specyficznej budowy bywa często nazywany Wenecją Pacyfiku.
W 1899 roku Mikronezja weszła do niemieckiej strefy wpływów, a od 1914 była zarządzana przez Japończyków. Gdy Japonia wystąpiła z Ligi Narodów w 1933, organizacja zażądała zwrotu wysp, ale Japończycy, uznając je za swoją kolonię, anektowali je w 1934. W 1947 ONZ włączyła ten obszar do Powierniczego Terytorium Wysp Pacyfiku, pod kontrolą Stanów Zjednoczonych. Podczas II wojny światowej w pobliżu wyspy Truk bazę swoją miała flota japońska, a w lutym 1944 w miejscu tym odbyła się operacja Hailstone – jedna z najważniejszych bitew morskich całej wojny.
10 maja 1979 cztery dystrykty terytoriów powierniczych zatwierdziły konstytucję i przyjęły nazwę Sfederowanych Stanów Mikronezji. Od 3 listopada 1986 Mikronezja pozostaje w wolnym stowarzyszeniu ze Stanami Zjednoczonymi. Na podstawie Rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 703 z 9 sierpnia 1991 roku Mikronezja została członkiem ONZ[5].
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Gospodarka Mikronezji opiera się głównie na drobnym rolnictwie i rybołówstwie. Wyspy posiadają kilka dość znaczących złóż mineralnych, z których najważniejszym jest guano. W jego eksploatacji kraj zajmuje 3. miejsce na świecie. Mikronezja ma bardzo duży potencjał turystyczny, ale geograficzne odosobnienie i brak odpowiedniej infrastruktury utrudniają rozwój tej dziedziny. Głównym źródłem dochodu tego państwa jest finansowa pomoc USA (ponad 1,3 miliarda dolarów w latach 1986–2001). W kraju rozwija się przemysł spożywczy.
PKB na mieszkańca 2000$ (2002).
Kultura
[edytuj | edytuj kod]Każdy z czterech stanów składowych ma własną kulturę i tradycje, ale da się zauważyć powiązania między nimi. Bardzo ważną rolę odgrywają relacje rodzinne oraz klanowe.
Święta narodowe:
- 10 maja – Dzień Konstytucji (Constitution Day), obchodzony od 1978
- 24 października – Dzień Narodów Zjednoczonych (United Nations Day)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The World Factbook – Central Intelligence Agency [online], www.cia.gov [dostęp 2017-10-03] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-07] (ang.).
- ↑ a b c d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2023: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2023. [dostęp 2023-05-22]. (ang.).
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages [online], The Pew Research Center [dostęp 2014-06-29] .
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country [online], The Pew Research Center [dostęp 2014-06-29] .
- ↑ Security Council Resolution 703 – UNSCR [online], unscr.com [dostęp 2022-02-15] .