Msza Wieczerzy Pańskiej (łac. Missa in Coena Domini)[1] – w chrześcijaństwie msza w Wielki Czwartek wieczorem, mająca upamiętniać Ostatnią Wieczerzę Jezusa z uczniami. Mszą tą rozpoczyna się Triduum Paschalne. Wraz z rozpoczęciem mszy kończy się okres Wielkiego Postu[2].
Ostatnia Wieczerza
[edytuj | edytuj kod]Podczas Ostatniej Wieczerzy Jezus ustanowił dwa sakramenty – Eucharystię słowami: Bierzcie i jedzcie z Tego wszyscy: to jest bowiem ciało moje, które za was będzie wydane. (Mt 26,26; Mk 14,22; Łk 22,19; 1Kor 11,24) oraz Bierzcie i pijcie z niego wszyscy: to jest bowiem kielich krwi mojej nowego i wiecznego przymierza, która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów. To czyńcie na moją pamiątkę (Mt 26,27-28; Mk 14,24; Łk 22,20; 1Kor 11,25) oraz kapłaństwo przez nakaz czynienia tego samego, co on (To czyńcie na moją pamiątkę).
Liturgia
[edytuj | edytuj kod]Liturgia mszy Wieczerzy Pańskiej powinna odbywać się w godzinach wieczornych. W Wielki Czwartek rano odbywa się msza krzyżma świętego, poza tym sama Ostatnia Wieczerza odbywała się wieczorem. Kolor szat liturgicznych podczas tej mszy to biały.
Przebieg liturgii
Podczas mszy w trakcie hymnu Chwała na wysokości biją wszystkie dzwony w świątyni. Po zakończeniu śpiewu dzwony i organy milkną (mogą być jednak nadal używane wyjątkowo dla podtrzymania śpiewu). W czasie przeistoczenia używane są kołatki bez gongu. W niektórych kościołach odbywa się obrzęd obmycia nóg dwunastu mężczyznom, czyli tzw. "Mandatum". Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej konsekruje się dostateczną liczbę komunikantów, aby wystarczyły na dzień obecny i następny. Po zakończeniu Wieczerzy Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy adoracji, zwanej ciemnicą (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy), gdzie adoruje się go do późnych godzin nocnych i przez cały Wielki Piątek. Podczas przenosin Najświętszego Sakramentu śpiewa się hymn św. Tomasza „Sław języku tajemnicę” (Pange Lingua Gloriosi). Po zakończeniu liturgii obnaża się ołtarz, zdejmując świece, mszał, krzyż i obrus (łac. denudatio altaris). Gest ten symbolizuje odarcie Chrystusa z szat oraz jego opuszczenia przez bliskich. Sam ołtarz bowiem jest symbolem Chrystusa. Niegdyś zachowywano także zwyczaj zmywania mensy ołtarzowej wodą z winem na znak, iż z serca Jezusa wypłynęły krew i woda. Tabernakulum pozostaje otwarte i puste.
Czytania Mszalne
- Pierwsze czytanie: Wj 12,1-8.11-14 Przepisy o Wieczerzy Paschalnej
- Psalm responsoryjny: Ps 116B,12-13. 15-16bc. 17-18
- Drugie czytanie: 1 Kor 11,23-26 Ustanowienie Eucharystii
- Śpiew przed Ewangelią: J 13,34
- Ewangelia: J 13,1-15 Do końca Ich umiłował
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pod tą nazwą (dosł. "Msza w Wieczerzy Pańskiej") Msza ta występuje w formie nadzwyczajnej rytu rzymskiego Missa Vespertina in Cena Domini.
- ↑ Komisja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski: Ogólne normy roku liturgicznego i kalendarza. [dostęp 2019-04-13].