Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Kościelna 4 |
Data założenia |
1996 |
Zakres zbiorów | |
Kierownik |
Marcin Witkowski |
Położenie na mapie Wadowic | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu wadowickiego | |
Położenie na mapie gminy Wadowice | |
49°52′59″N 19°29′37″E/49,883056 19,493611 |
Muzeum Miejskie w Wadowicach – muzeum położone w Wadowicach. Działa w ramach Wadowickiego Centrum Kultury i jest położone w bezpośrednim sąsiedztwie Domu Rodzinnego Ojca Świętego Jana Pawła II.
Budynek
[edytuj | edytuj kod]Muzeum mieści się w jednej z najstarszych kamienic w mieście. Klasycystyczny budynek w stylu dworku pochodzi z początków XIX wieku. Charakterystycznym elementem architektury jest przedsionek i znajdujący się nad nim balkon tworzące ryzalit frontowy. Balkon zdobią kanelowane kolumny jońskie wspierające belkowanie i trójkątny przyczółek nad wejściem. Budynek posiada przelotową sień[1].
Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod nr rej.: A-457/86 z 7.11.1986
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pod koniec XIX wieku kamienica należała do zamożnej wadowickiej rodziny Schwartzów a następnie do Marii ze Schwartzów Gedlowej (1865-1947), żony doktora nauk lekarskich i działacza Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Mieczysława Władysława Gedla (1852-1901)[2]. Kolejnym właścicielem był doktor wszechnauk lekarskich Jan Moskała (1868-1944), znany i ceniony lekarz pracujący w Wadowicach jeszcze przed wybuchem I wojny światowej[3]. Moskała zapisał budynek w testamencie Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie na działalność naukowo – badawczą.
W dwudziestoleciu międzywojennym na parterze znajdowała się „Mleczarnia Hygieniczna”, czyli jadłodajnia prowadzona przez Marię i Alojzego Banasiów, w której po śmierci matki Emilii stołował się wraz z ojcem młody Karol Wojtyła. Syn właścicieli, Jan Banaś (1917-1943) był szkolnym kolegą przyszłego papieża. W „Mleczarni Hygienicznej” mieściła się także siedziba klubu piłkarskiego „Polonia” Wadowice.
Po wojnie, w 1946 roku krótko mieściła się tutaj szkoła handlowa a w 1968 roku Uniwersytet Jagielloński, spadkobierca majątku po dr. Moskale, przekazał budynek miastu. W latach 1979 – 1994 przy ulicy Kościelnej znajdowała się siedziba Towarzystwa Miłośników Ziemi Wadowickiej (TMZW) a także biuro PTTK i Dział Zbiorów Specjalnych biblioteki miejskiej. W piwnicach działała galeria Biura Wystaw Artystycznych. Przez długi czas w budynku mieściły się też mieszkania prywatne.
Na piętrze, na podstawie zbiorów TMZW, prezentowane były wystawy historyczne i artystyczne. W 1991 roku otwarta została ekspozycja Zygmunta Krausa poświęcona katastrofie amerykańskiego liberatora B-24 „Hell's Angel”, który rozbił się w 1944 roku w Zygodowicach. Z dniem 1 stycznia 1996 roku władze miejskie powołały zinstytucjonalizowane muzeum – Zbiory Historyczne Ziemi Wadowickiej, prezentujące wystawę Z. Krausa i okazjonalne ekspozycje dotyczące sztuki i historii regionu. W październiku 2000 roku doszło do połączenia ZHZW i Wadowickiego Domu Kultury w jedną instytucję – Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity[4] – od tego czasu Muzeum Miejskie działa jako integralna część tej instytucji.
Zbiory
[edytuj | edytuj kod]Zbiory Muzeum Miejskiego opierają się na eksponatach zgromadzonych przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Wadowickiej oraz muzealiach zakupionych i otrzymanych w formie darowizn. Aktualnie kolekcja Muzeum liczy ponad 2 tysiące eksponatów, na które składają się m.in. obrazy, grafiki, oraz archiwalne dokumenty (dyplomy, świadectwa), fotografie, pocztówki i mapy związane z historią Wadowic.
Malarstwo i rzeźba
[edytuj | edytuj kod]Muzeum Miejskie posiada w swoich zbiorach obrazy (oleje, akwarele), ryciny, grafiki, litografie oraz rzeźby i kafle artystów związanych z miastem i ziemią wadowicką. Na kolekcję składają się m.in. prace: Wincentego Bałysa (malarstwo), Ludwika Jacha juniora (malarstwo), Ludwika Jacha seniora (malarstwo), Józefa Jury (kaflarstwo artystyczne), Karola Pustelnika (malarstwo), Franciszka Suknarowskiego (malarstwo, rzeźba), Jana Sarnickiego (malarstwo), Felicji Świtalskiej (malarstwo). W zbiorach znajdują się także obrazy i grafiki autorów współczesnych, m.in. M. Filek, K. Jankowskiej, J. Komana, R. Kurdziela, J. Kurnika, R. Kwaśnego, T. Kwiatkowskiego, M. Łasaka, Z. Połącarza, K. Sowińskiej, A. Zielińskiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Z. Jurczak (red.), Wadowickie ślady historii. Przewodnik, Wadowice 1987, s. 5 .
- ↑ G. Studnicki , Kto był kim w Wadowicach?, Wadowice 2004, s. 64 .
- ↑ G. Studnicki , Kto był kim w Wadowicach?, Wadowice 2004, s. 168 .
- ↑ Historia muzeum [online], wck.wadowice.pl [dostęp 2015-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-22] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Muzeum Miejskie w Wadowicach. www.museo.pl. [dostęp 2014-02-05].