Imię i nazwisko |
Mykoła Pawłowicz Dylecki |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie |
ukraińskie |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód | |
Mykoła Pawłowicz Dylecki (ukr. Микола Павлович Дилецький), ros. Николай Павлович Дилецкий, Nikołaj Pawłowicz Dilecki (ur. ok. 1630 w Kijowie, zm. 1680 lub 1681 w Moskwie[1]) – ukraiński kompozytor i teoretyk muzyki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Biografia Dyleckiego jest pełna luk i słabo nakreślona przez źródła[2]. Przez dłuższy czas przebywał w Wilnie, gdzie przypuszczalnie uczył się muzyki na tamtejszej Akademii[2]. W latach 1651–1659 najprawdopodobniej kontynuował edukację w Warszawie[1]. Po 1675 roku wyjechał do Rosji. Mieszkał w Moskwie i Smoleńsku, a od 1678 roku osiadł na stałe w Moskwie, gdzie prawdopodobnie działał jako pedagog[2]. Związany był z dworem Stroganowów[2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Jest autorem traktatu Gramatyka muzyczna, w którym rozpatrywał techniczną stronę kompozycji, pisał o emocjonalnym oddziaływaniu muzyki oraz systemie heksachordalnym[1]. Dzieło to miało trzy redakcje: polską, zaginioną (wyd. Wilno 1675), staro-cerkiewno-słowiańską (Smoleńsk 1677) oraz rosyjską (Moskwa 1679)[1][2]. Był to pierwszy podręcznik do teorii muzyki i kompozycji wydany w języku rosyjskim[2].
Był osobą dobrze wykształconą, zaznajomiony był z osiągnięciami ówczesnych kompozytorów polskich, w tym Marcina Mielczewskiego i Jacka Różyckiego, do których twórczości się odwoływał[1][2].
Spośród zachowanej jedynie fragmentarycznie twórczości muzycznej Dyleckiego znanych jest 6 nabożeństw i 2 koncerty dwuchórowe[2]. Działając w okresie po reformie liturgicznej patriarchy Nikona brał aktywny udział w przeszczepieniu na grunt muzyki cerkiewnej nowych form i technik zapożyczonych z zachodnioeuropejskiej muzyki barokowej[2].