Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 września 2008 |
Minister edukacji | |
Okres |
od 6 lutego 1948 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Naxhije Dume (ur. 2 lutego 1921 we wsi Lubonjë, Okręg Kolonja, zm. 29 września 2008 w Tiranie[1]) – albańska polityk i pedagog, w 1948 minister edukacji w rządzie Envera Hodży.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Córka urzędnika państwowego Dume Dumji i Vezirji[2]. W latach 1933–1941 uczyła się w Instytucie dla Dziewcząt w Tiranie (Instituti Femëror Nëna Mbretëreshë), kończąc szkołę dyplomem nauczycielki. Pracowała w szkołach w Tiranie i w Korczy[3]. W tym czasie związała się z ruchem komunistycznym (grupa działająca w Szkodrze)[2]. W 1943 objęła stanowisko sekretarza komitetu d.s. kobiet w Korczy. W latach 1943–1948 była członkinią Komitetu Centralnego KPA[1]. W 1944 była jedną z siedmiu kobiet, zasiadających w Antyfaszystowskiej Radzie Wyzwolenia Narodowego, namiastce podziemnego parlamentu[3].
Po zakończeniu wojny objęła stanowisko dyrektorki biblioteki w Elbasanie. W 1946 zdobyła mandat deputowanej do Zgromadzenia Ludowego[2]. W lutym 1948 została mianowana na stanowisko ministra edukacji[4]. Była pierwszą kobietą w historii Albanii, która pełniła urząd ministra[1]. Po I kongresie Albańskiej Partii Pracy (listopad 1948) na stanowisku ministra edukacji zastąpił ją Kahreman Ylli. Naxhije Dume otrzymała stanowisko dyrektorki Muzeum Archeologiczno-Etnograficznego w Tiranie, a w 1956 dyrektorki Biblioteki Narodowej[1]. W tym samym roku trafiła do Cërriku, gdzie początkowo pozostawała bez pracy, a następnie została zaangażowana na etat wiejskiej nauczycielki[4].
W 1967 została usunięta z partii komunistycznej, a pięć lat później przeszła na emeryturę. Od 1982 po aresztowaniu męża Nesti Kerenxhiego była internowana wraz z rodziną we wsi Mavrovë, a następnie w Selenicy w okolicach Wlory[2][3]. Powróciła do Tirany w 1996[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 120-121.
- ↑ a b c d Naxhije Dume, ministrja e parë shqiptare, që u persekutua tërë jetën. = 2017-05-08 [online], tiranaobserver.al, 1 listopada 2015 [dostęp 2017-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-02] (alb.).
- ↑ a b c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 546. (alb.).
- ↑ a b Unë vajza e dy ministrave, e persekutuar 35 vjet. = 2018-07-10 [online], panorama.com.al, 1 listopada 2015 (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 122.
- Luan Kondi. Naxhije Dume, e para ministre e ekzekutivit shqiptar : jeta e grave të Bllokut. „Tirana observer”, s. 17, 18 X 2005.