Oddech Cheyne’a-Stokesa

Grafika przedstawiająca oddech Cheyne’a-Stokesa i inne patologiczne tory oddychania.
Klasyfikacje
ICD-10	R06.31 Oddech Cheyne'A-Stokesa

Oddech Cheyne’a-Stokesa (oddech periodyczny) – patologiczny tor oddychania, polegający na występowaniu bezdechów trwających kilkanaście sekund, po których pojawia się oddech, który jest coraz szybszy i głębszy, następnie po osiągnięciu maksimum – ulega stopniowemu zwolnieniu i spłyceniu, aż do kolejnego epizodu bezdechu. Jest związany z niewydolnością ośrodka oddechowego.

Ośrodek oddechowy jest wrażliwy na stężenie dwutlenku węgla. W momencie wystąpienia bezdechu wzrasta jego stężenie, co powoduje jego pobudzenie i pojawienie się coraz szybszego i głębokiego oddychania. Po zmniejszeniu stężenia dwutlenku węgla we krwi zmniejsza się pobudzenie ośrodka oddechowego, co powoduje spowolnienie oddechu aż do jego zatrzymania, co powoduje znów narastanie stężenia CO₂ i powoduje rozpoczęcie następnego cyklu oddychania.

Występuje w niewydolności krążenia, obustronnych uszkodzeniach ośrodkowego układu nerwowego powyżej poziomu mostu, w zatruciach opiatami i barbituranami.

Objaw opisał jako pierwszy John Cheyne w 1818^[1], a następnie William Stokes w 1854 roku^[2].

• oddech Kussmaula
• oddech Biota

• Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. Wojciech Kozubski, Paweł P. Liberski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 143. ISBN 83-200-3244-X.

• Cheyne-Stokes respiration w bazie Who Named It (ang.)