Zobacz też: inne znaczenia słowa „operator”.

Operator – odwzorowanie liniowe działające w przestrzeni Hilberta.

Operatory stanowią jedno z fundamentalnych pojęć aparatu matematycznego mechaniki kwantowej:

• a) stan układu kwantowego określa wektor stanu, należący do przestrzeni Hilberta.
• b) zmiana w czasie stanu układu dokonuje się poprzez działanie na wektor stanu operatora unitarnego U.
• c) możliwe do otrzymania wartości wielkości fizycznych otrzymuje się jako wartości własne operatora hermitowskiego (obserwabli), który odpowiada pomiarowi danej wielkości fizycznej.
• d) Dokonując rozkładu wektora stanu na stany własne tego operatora hermitowskiego, otrzymuje się jako współrzędne amplitudy prawdopodobieństw otrzymania danej wartości wielkości fizycznej.

Rodzaje obserwabliː

• obserwable (różne rodzaje)
• operator całkowitej energii (operator Hamiltona)
• operator energii kinetycznej
• operator gęstości stanów
• operator jednostkowy
• operator liczby cząstek
• operator położenia
• operator momentu pędu
• operator pędu
• operator spinu

Typy operatorówː

• operator liniowy
• operator różniczkowy
• operator rzutowy
• operator sprzężony hermitowsko
• operator samosprzężony (hermitowski)
• operator unitarny