Awers orderu | |
Awers gwiazdy | |
Baretka Krzyża Wielkiego | |
Baretka Komandora | |
Baretka Kawalera | |
Baretka Brata (zniesiona) | |
Ustanowiono | |
---|---|
Powyżej | |
Poniżej |
Order Lwa Niderlandzkiego (nl. Orde van de Nederlandse Leeuw) – drugi w kolejności starszeństwa holenderski order, najwyższe cywilne odznaczenie Królestwa Niderlandów nadawane za znamienite zasługi od 1815.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Order został ustanowiony 29 września 1815 jako „Order Lwa Belgijskiego” (De Orde van de Belgische Leeuw) przez pierwszego (i ostatniego) króla Zjednoczonych Niderlandów (obejmujących mn. w. obszar dzisiejszego Beneluxu) Wilhelma I jako nagroda za oddanie wobec ojczyzny, szczególnie sumienność w wypełnianiu cywilnych obowiązków oraz za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki i nauki. Przeznaczony głównie dla cywilnych poddanych niderlandzkich, może być w wyjątkowych przypadkach nadawany także wojskowym i cudzoziemcom.
Order dzieli się na trzy klasy[1]:
- I klasa – Krzyż Wielki (Grootkruis)
- II klasa – Komandor (Commandeur)
- III klasa – Kawaler (Ridder)
Do 1994 istniała także kategoria Brat (Broeder), w postaci srebrnego medalu nadawanego głównie za czyny w imieniu miłości bliźniego, czyli działalność charytatywną. Odznaczonym przysługiwała renta w wysokości 200 guldenów rocznie, co w XIX wieku było wysoką sumą. Po raz ostatni nagrodzono nim w 1960 roku. W sumie nadano 572 medali[2].
I klasę otrzymują głównie głowy państwa i inni piastujący wysokie stanowiska cudzoziemcy (m.in.: Winston Churchill, król Karol XVI Gustaw, Aleksander Kwaśniewski, Lech Wałęsa), II i III tylko obywatele niderlandzcy. Niżej postawieni cudzoziemcy dostają zamiast orderu Lwa niższy Order Oranje-Nassau lub Order Korony.
Insygnia
[edytuj | edytuj kod]Insygnia Orderu Lwa Niderlandzkiego to oznaka, gwiazda I klasy oraz medal, przysługujący do 1994 tzw. Braterstwu Orderu Lwa. Oznaką orderu jest emaliowany na biało krzyż maltański ze złotym brzegiem. W medalionie awersu znajduje się umieszczony w niebieskim polu napis (dewiza orderu) „Virtus nobilitat” („Cnota uszlachetnia”), a w medalionie rewersu podobizna godła państwowego, Lwa Niderlandów. Między ramionami krzyża umieszczony jest stylizowany monogram założyciela „W”.
Gwiazda I klasy jest złota, ośmiopromienna, i nosi na sobie awers oznaki. Medal „Braterstwa Orderu Lwa” był srebrny i ukazywał na awersie lwa niderlandzkiego, a na rewersie oznakę orderu.
Order noszony jest na niebieskiej wstędze z obustronnymi pomarańczowymi bordiurami, wstążka medalu była niebieska z pojedynczym pomarańczowym paskiem w środku. Zawieszką oznaki orderu jest złota korona królewska. II klasa (komandoria) posiada jako dodatkową dekorację awers krzyża orderowego, noszony bez wstążki i korony na agrafie na lewej piersi. Łańcucha order nie posiada.
Odznaczeni
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Reglement op de Orde van de Nederlandse Leeuw en de Orde van Oranje-Nassau. overheid.nl. [dostęp 2016-05-31]. (niderl.).
- ↑ Orde van de Nederlandse Leeuw. onderscheidingen.nl. [dostęp 2012-01-31]. (niderl.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Paul Hieronymussen, Orders and Decorations of Europe in Colour, Nowy Jork: MacMillan, 1967, s. 148