Ortomyksowirusy (łac. Ortomyxoviridae) – rodzina wirusów, charakteryzujących się następującymi cechami:

• Symetria: helikalna, ale kształt całego wirionu, ze względu na obecność otoczki, może być bardzo zmienny
• Osłonka lipidowa: istnieje i zawiera liczne wypustki (są to główne antygeny tych wirusów), pod osłonką znajduje się warstwa białka M, która otacza helikalnie nawinięty na szkielet białkowy genom (tzw. rybonukleoproteina). W przypadku togotowirusa w obrębie jednego wirionu (otoczki) może znajdować się więcej niż jeden nukleokapsyd.
• Kwas nukleinowy: segmentowany ssRNA(-)
• Replikacja: zachodzi w jądrze zakażonej komórki
• Peptydy i białka: ich ilość zależna jest od liczby segmentów RNA – każdy segment koduje jedno białko
• Wielkość: 80-120 nm (togotowirus nawet do 300 nm)
• Gospodarz: kręgowce
• Cechy dodatkowe: najbardziej charakterystyczny jest bardzo silny pleomorfizm i silna zmienność antygenowa.

Systematyka ortomyksowirusów obejmuje rodzaje^[1]:

• Rodzina: Orthomyxoviridae (Ortomyksowirusy)
  • Rodzaj: Influenzavirus A (FLUAV), zwyczajowo wirus grypy typu A – wywołuje pandemie, w tym hiszpankę, grypę ptaków i grypę świń
    • Gatunek: Influenza A virus
  • Rodzaj: Influenzavirus B (FLUBV), zwyczajowo wirus grypy typu B – atakuje ludzi i foki
    • Gatunek: Influenza B virus
  • Rodzaj: Influenzavirus C (FLUCV), zwyczajowo wirus grypy typu C – atakuje ludzi i świnie
    • Gatunek: Influenza C virus
  • Rodzaj: Thogotovirus – przenoszony przez kleszcze, wywołuje gorączkę i zapalenie mózgu
    • Gatunek: Thogoto virus – gatunek typowy
    • Gatunek: Dhori virus
  • Rodzaj: Isavirus – atakuje łososie
    • Gatunek: Infectious salmon anemia virus

Pierwsze trzy rodzaje to wirusy grypy – cechują się one wybitną zmiennością antygenową, co utrudnia stworzenie skutecznej szczepionki. Togotowirus nie ma większego znaczenia medycznego.

• systematyka wirusów
• grypa