Orzech szary

Orzech szary
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	orzechowate
Rodzaj	orzech
Gatunek	orzech szary
	Nazwa systematyczna
	Juglans cinerea L.; Syst. nat. ed. 10, 2:1273. 1759
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg
	Multimedia w Wikimedia Commons

Orzech szary (Juglans cinerea L.) – gatunek drzewa należący do rodziny orzechowatych. Występuje naturalnie we wschodniej części Ameryki Północnej – od Minnesoty aż do Georgii^[4]. W Polsce uprawiany, czasami dziczeje i uważany jest za gatunek lokalnie zadomowiony (jako kenofit)^[5].

Morfologia

Pokrój: Pokrój jest smukły. Dorasta do 24 m wysokości^[4].; Kora: Kora ma popielatoszarą barwę. Jest podobna do kory orzecha włoskiego, lecz nieco ciemniejsza. Jest szorstka i głęboko spękana^[4].
Pędy: Młode pędy są pokryte lepkim, długim kutnerem, który ma czerwoną barwę. Ściera się po upływie jednego roku^[4].; Pąki: Mają różowo-białą barwę^[4].
Liście: Liście osiągają do 70 cm długości. Są złożone z 11–17 listków. Listki są cienkie, szerokie i mają jasnozieloną barwę. Młode listki są owłosione z wierzchu, lecz później stają się nagie. Od spodu są szare i gruczołowato owłosione. Ogonek liściowy również jest pokryty lepkimi i czerwonymi włoskami. Liście wydzielają silny, słodki aromat^[4].
Kwiaty: Kwiaty zebrane są w kwiatostany zwane kotkami^[4].
Owoce: Owocami są pestkowce, zebrane w grona składające się z 3–5 sztuk. Okrywa otaczająca owoc pokryta jest lepkimi włoskami. Zdrewniała owocnia jest zwykle z obu stron zaostrzona. Nasiona są jadalne. Mają słodki i maślany smak^[4].

Zastosowanie

Dawniej w Ameryce Północnej liście i kora orzecha szarego były wykorzystywane jako naturalny środek przeczyszczający^[4].

Pokrój
Kwiatostan męski
Owoc

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-08] (ang.).
↑ Juglans cinerea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 180. ISBN 978-83-7073-643-9.
↑ B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-08] (ang.).

[iucn-3] Juglans cinerea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[drzewa-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 180. ISBN 978-83-7073-643-9.

[Obce2012-5] B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]