Pęd – część rośliny składająca się z łodygi, liści, pączków, kwiatów i owoców. Często termin pęd jest nieprawidłowo utożsamiany z pojęciem łodyga.
Typowy pęd to nadziemna część rośliny złożona z łodygi, będącej osią pędu, oraz osadzonych na niej organów bocznych – liści. Liście osadzone są na łodydze w regularnych odstępach. Miejsca, z których wyrastają, są często węźlasto zgrubiałe (np. u traw) i nazywają się węzłami. Dzielą one łodygę na odcinki – międzywęźla. W fazie rozmnażania rośliny pęd wytwarza również kwiaty i owoce.
Typologia
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się pędy nadziemne oraz pędy podziemne. Ze względu na sposób i tempo wzrostu wyróżnić można dwa rodzaje pędów:
- długopędy – wydłużone,
- krótkopędy – skrócone.
Pędy podziemne
[edytuj | edytuj kod]Rola pędu podziemnego:
- pozwala przetrwać roślinie niekorzystne warunki
- magazynuje substancje odżywcze
- służą do rozmnażania
Rodzaje pędów podziemnych:
- bulwy (np. ziemniaki)
- kłącza (np. tataraku)
- cebula (np. tulipan)
- rozłogi nadziemne (np. poziomki) i podziemne (np. wierzbownicy)
Pędy nadziemne
[edytuj | edytuj kod]Rolą pędu nadziemnego jest:
- odżywianie przez fotosyntezę
- rozmnażanie
W skład pędu nadziemnego wchodzą:
Typy rozgałęzień pędów
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się następujące podstawowe typy rozgałęzień pędów[1]:
- rozgałęzienia typu monopodialnego – pędy o silnie rosnącej osi głównej i słabiej rosnących odgałęzieniach dalszych rzędów,
- rozgałęzienia typu dichotomicznego – pędy rozwidlające się w wyniku podziału pąka szczytowego,
- rozgałęzienia typu sympodialnego – pędy, których prowadzenie przejmują kolejne odgałęzienia boczne.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Morfologia. Wyd. t. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 167-170. ISBN 83-01-10951-3.