Dane podstawowe | |
Producent |
NNIIRT (Нижегородский научно-исследовательский институт радиотехники) |
---|---|
Typ |
impulsowy |
Przeznaczenie |
obserwacyjny |
Funkcje |
Obserwacja przestrzeni powietrznej, wskazywanie celów dla systemów przeciwlotniczych |
Historia | |
Lata produkcji |
1970–2007 |
Dane techniczne | |
Rodzaj anteny | |
Moc |
260 kW |
Zasięg |
dla anteny na wysokości 10.35 m |
Apertura pionowa |
-5º – 15º |
Apertura pozioma |
360º |
Pasmo |
VHF |
Długość fali |
1,76 – 2 m |
Częstotliwość |
150 – 170 MHz |
Rozdzielczość |
w odległości: 1800 m, w azymucie: 60' |
Platforma |
samochodowa |
Użytkownicy | |
Rosja, Bułgaria, Gruzja, Łotwa, Węgry, Kazachstan KRLD, Czechy, Polska, Rumunia, Serbia, Finlandia, Kuba, Egipt |
P-18 – radziecki wojskowy radar obserwacyjny.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Radar P-18 „Laura” jest wersją rozwojową starszego systemu P-12. Został opracowany w Biurze Projektowym SKB (obecnie NNIIRT) w Gorki pod kierunkiem E. W. Bukwałowa i wszedł do służby w 1970 roku, po zakończeniu programu testów państwowych.
Uzupełnieniem P-18 jest system identyfikacji swój/obcy 1L22 Parol, który wszedł do służby w 1979 r. W przeciwieństwie do wcześniejszych systemów, nowy interrogator transportowany jest na oddzielnej ciężarówce.
P-18 był eksportowany do wielu państw i do dzisiaj pozostaje w służbie. NNIIRT oferuje dla niego pakiety modernizacyjne, obejmujące instalację cyfrowego nadajnika i odbiornika, systemu automatycznego filtrowania zakłóceń, a także systemy cyfrowej obróbki sygnału i diagnostyczne współpracujące z komputerem klasy PC. W zależności od kraju pochodzenia i producenta zmodernizowane P-18 są nazywane P-18M, P-18-1 lub P-18-2. Modernizacje radarów P-18 oferuje także rosyjsko-białoruska firma JSC Defense Systems[2].
W 1984 r. P-18 został zastąpiony przez radar 1L13 Nebo.
Opis konstrukcji
[edytuj | edytuj kod]Elementy systemu
[edytuj | edytuj kod]W skład zestawu P-18 wchodzą:[3]
- Kabina operatorów na ciężarówce Ural-375
- antena na ciężarówce Ural-375
- dwie przyczepy PS-1 i PS-2 z generatorami elektrycznymi GAD-16
- system identyfikacji swój/obcy NRS-12 lub 1L22 (1Л22)
System posiada wysoki poziom autonomii, oraz możliwość konserwacji i napraw w warunkach polowych.
Budowa stacji radarowej
[edytuj | edytuj kod]P-18 posiada wiele cech wspólnych z wcześniejszym P-12NA, jednak w porównaniu z P-12 cechuje się większym zasięgiem, dokładnością i niezawodnością.
Radar może pracować niezależnie, lub w ramach zautomatyzowanego systemu dowodzenia i kierowania, gdzie służy do wskazywania celów dla baterii rakiet przeciwlotniczych. Pojedyncza antena P-18 odpowiada za nadawanie i odbiór sygnału. Składa się ona z szesnastu anten Yagi zamontowanych w dwóch rzędach po 8. Zmiana wysokości i kąta podniesienia anteny może odbywać się w czasie pracy radaru. Skanowanie w azymucie odbywa się przez mechaniczny obrót anteny z częstotliwością 10 obr./min. Wskazania radaru są wyświetlane na dwóch wskaźnikach sytuacji poziomej (plan position indicator) i zapasowym analogowym oscyloskopowym wskaźniku odległości (A-Scope). Radar posiada możliwość automatycznej zmiany częstotliwości z czterema predefiniowanymi częstotliwościami, zwiększający odporność na zakłócenia pasywne i aktywne system oznaczania celu ruchomego (moving target indicator), oraz możliwość wyświetlania celów wykrytych przez inny radar.
Oryginalny P-18 posiadał nadajnik oparty na koncentrycznych wnękach rezonansowych, odbiornik zbudowany na lampach próżniowych, tranzystorowy przedwzmacniacz oraz lampowo-diodowy duplekser[4]. Jako interrogatora do identyfikacji swój/obcy używano NRS-12, lub późniejszego 1L22 Parol.
Obsługa
[edytuj | edytuj kod]Obsada P-18 składa się z pięciu żołnierzy, przy czym do obsługi systemu potrzeba czterech, tak więc możliwa jest praca całodobowa w systemie zmianowym. Rozwinięcie P-18 trwa 50 minut. kolejne 3 minuty potrzebne są na rozgrzanie lamp próżniowych. Przywrócenie zestawu do położenia marszowego zajmuje 45 minut. Jeden z dwóch wskaźników sytuacji poziomej jest przenośny, dzięki czemu radar może być obsługiwany zdalnie, z odległości do 500 m. Do ustalenia wysokości wykrytego obiektu potrzebny jest dodatkowy wysokościomierz, n.p.: PRW-9, lub PRW-16. Dla zwiększenia odporności na zakłócenia i zakresu wykrywanych celów P-18 zazwyczaj pracuje w ugrupowaniu z innymi radarami, takimi jak P-19, lub P-40. Pasmo, w którym pracuje P-18 sprzyja wykrywaniu samolotów o cechach stealth[1][5].
Użytkownicy
[edytuj | edytuj kod]P-18 był używany przez ZSRR od 1971 roku. Po rozpadzie Związku Radzieckiego radary zostały przejęte przez nowo powstałe państwa. Wiele obecnie używanych P-18 zostało zmodernizowanych.
- ZSRR – przejęte przez Rosję i byłe republiki
- Bułgaria
- Czechy – użyte podczas ćwiczeń NATO „Flying Rhino” 1999
- Egipt
- Finlandia – występuje pod nazwą „Maalinosoitustutka 2”, używany do naprowadzania artylerii przeciwlotniczej i baterii S-125 Newa/Peczora[6].
- Gruzja
- Kazachstan – zmodernizowane przez Aerotechnica MLT[7]
- Korea Północna
- Kuba
- Łotwa
- Polska – używane pod nazwą „Laura” m.in. w zestawie PZR S-125SC NEWA
- Rumunia[8]
- Serbia
- Węgry – modernizowane przez HM Arzenal od 2000 r.[9].
Użycie bojowe
[edytuj | edytuj kod]P-18 był używany w licznych konfliktach na Bliskim Wschodzie, w Europie i Azji. Jego unikalną cechą jest możliwość wykrywania samolotów stealth. Ukształtowanie i materiały pokrycia płatowców takich samolotów są mniej skuteczne w rozpraszaniu fal elektromagnetycznych w paśmie metrowym niż fal centymetrowych czy milimetrowych. Wykorzystanie P-18 podczas wojny domowej w Kosowie przyczyniło się do zestrzelenia trudno wykrywalnego bombowca F-117 Nighthawk[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Air Power Australia "Russian Low Band Surveillance Radars" Dostęp:29 grudnia 2009
- ↑ JSC Defense Systems. [dostęp 2012-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-17)].
- ↑ Raketen- und Waffentechnischer Dienst im Kdo. MB III, Technikkatalog, Rundblickstation 18 (1RL131-1)
- ↑ Wolf, Christian. "Radar Tutorial. P-18 Spoon Rest D." Radar Tutorial. P-18 Spoon Rest D. 2008. Dostęp: 28 grudnia 2008.
- ↑ Aufklärungsstation RBS-18
- ↑ AntiAircraft Museum, Finland "Ilmatorjuntamuseo, Tutkat" Ilmatorjuntamuseo, Tutkat Dostęp: 8 września 2009
- ↑ Aerotechnica Ltd "Modernised P-18 radar" Modernised P-18 radar Dostęp: 1 marca 2009
- ↑ RoAF inventory: P-18. [dostęp 2012-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-19)].
- ↑ HM Arzenál Electromechanical Stock "Radar P-18" Radar P-18 Dostęp: 1 marca 2009
- ↑ Air & Space Magazine "Unconventional Weapon" 1 stycznia 2008 Dostęp: 29 grudnia 2008