nr rej. 29/A z 12 grudnia 1964[1] | |
Pałac Trybunalski, fasada (2011) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
al. Wolności 13 |
Styl architektoniczny | |
Rozpoczęcie budowy |
1820 |
Ukończenie budowy |
1824 |
Położenie na mapie Kalisza | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
51°45′36,08″N 18°05′21,07″E/51,760022 18,089186 |
Pałac Trybunalski w Kaliszu – budynek położony w centrum Kalisza przy alei Wolności, w dzielnicy Śródmieście, znany jako Trybunał. Klasycystyczny, empirowy, wzniesiony w latach 1819–1821[2] według projektu Sylwestra Szpilowskiego; wpisany do rejestru zabytków w 1964.
Pod godłem sprawiedliwości znajduje się napis "Suum Cuique" ("Każdemu to, co mu się należy"). W 1876 dobudowano dwa skrzydła i przebudowano część wnętrz. Na osi fasady wybudowano dwupiętrowy portyk z czterema parami kolumn, podtrzymujący trójkątny fronton. Przez cały okres swego istnienia służył jako siedziba władzy sądowniczej, przed 1939 znajdował się tam Sąd Okręgowy[3], obecnie mieści się tam siedziba Sądu Rejonowego w Kaliszu[4].
Na cokole prawego skrzydła pałacu znajduje się napis „Przywrócić godność prawu”, wykonany czarną farbą. Napis został wykonany 21 listopada 1981 przez działaczy NSZZ Solidarność[5]. Pomysłodawcą był działacz opozycyjny Bogusław Śliwa, w 1978 zwolniony dyscyplinarnie z prokuratury za próbę oskarżenia funkcjonariuszy MO o morderstwo w okolicach Kalisza. Po 1990 roku trwała dyskusja czy napis powinien zostać usunięty (i przeniesiony w inne miejsce), czy też pozostawiony na ścianie gmachu[6]. W 2016 napis został zabezpieczony specjalną szybą z grubego szkła.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Barańska I., Architektura Kalisza w dobie Królestwa Kongresowego, Kalisz 2002, s. 138.
- ↑ Adam K. Naskręcki: Lepiej i skuteczniej. d-w.pl, 2012-02-14. [dostęp 2017-04-05]. (pol.).
- ↑ Strona Sądu Rejonowego w Kaliszu.. [dostęp 2014-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-16)].
- ↑ Kalendarium Południowej Wielkopolski - 21 listopada 1981. d-w.pl. [dostęp 2018-11-21]. (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2017-11-25] .